Anbeek, Ton - Geschiedenis van de Nederlandse literatuur

Anbeek, Ton - Geschiedenis van de Nederlandse literatuur tussen1885 en1985

Amsterdam, De Arbeiderpers, 1990

Gebonden. Zwart linnen. Titel in zilver op de rug. Met stofomslag
17 x 23,5 x 3,8 cm.
314 Bladzijden

NIEUW. NIET GELEZEN

Met een aantal zwart/wit foto’s

Over het algemeen wijkt Anbeek weinig af van de gevestigde orde. Hij mag dan alle plechtstatigheid van zijn voorgangers hebben afgezworen, een beeldenstormer is hij zeker niet. Heel nauwkeurig gaat hij bij de verschillende generaties en groeperingen na wat hun programma inhoudt, in welk opzicht zij verschillen van hun voorouders en hoe dat in het individuele werk tot uiting komt. Grote verrassingen of opvallende nieuwe inzichten biedt hij niet, wel veel preciseringen en verhelderingen.
Zo krijgt Theo van Doesburg (I.K. Bonset), ‘onze enige, echte, onvervalste modernist’, de aandacht die hij nog niet eerder in de literatuurgeschiedenis had gekregen. Hetzelfde geldt voor Paul Rodenko, die zich in de eerste na-oorlogse jaren krachtig afzette tegen de erfenis van ‘Forum’ en die door Anbeek wordt gekarakteriseerd als ‘een criticus die een werkelijk nieuwe visie zoekt’.
Wie het nieuwe zoekt, wordt door Anbeek hoog gewaardeerd. Wie dat niet doet, of het niet consequent volhoudt, kan op een veeg uit de pan rekenen. Anbeek is duidelijk teleurgesteld door het gebrek aan doorzettingsvermogen van de modernistische beweging van omstreeks 1916, wat hij vooral aan Herman van den Bergh en Marsman wijt. De laatste noemt hij zelfs ‘de grootste draaikont in de Nederlandse literatuur’. Misschien vindt hij, bij alle waardering die hij duidelijk heeft, ook Nijhoff te conservatief. Anders begrijp ik niet dat er over ‘Awater’ en ‘Het uur u’ geen woord wordt vuil gemaakt. Er is geen twijfel aan dat Anbeeks hart uitgaat naar de Vijftigers, en dan vooral naar Lucebert wiens verstechniek hij uitvoerig en voorbeeldig uiteenzet.
Een geschiedschrijver van de literatuur lijkt altijd een debat uit te lokken over de namen die ontbreken. Anbeek heeft zich bij voorbaat al tegen de klacht over omissies verdedigd door te wijzen op het bestaan van lexica en encyclopedieën en het streven naar volledigheid te kwalificeren als ‘de grootste doodzonde van elke handboekschrijver’. Streven naar volledigheid bij een literatuurgeschiedenis is inderdaad een even zinloze onderneming als het opsommen van alle onterecht geweerde schrijvers, ook al zijn er dat in dit geval nogal wat. In tegenstelling tot zijn voorgangers heeft Anbeek ook alle biografische gegevens weggelaten, met inbegrip van de jaren van geboorte en dood. Soms kruipt het bloed van de geschiedschrijver waar het niet gaan kan. Brakman debuteerde laat, in 1961, wordt ons gezegd. Hoezo laat? We wisten toch niet wanneer hij was geboren?
Ceterum censeo dat een literatuurgeschiedenis die aan alle Nederlandstalige literatuur in België voorbijgaat, maar een halve literatuurgeschiedenis is. Dat is een ernstig bezwaar maar het neemt niet weg dat Anbeek die andere helft van de moderne Nederlandse literatuur grondig, ondogmatisch en zeer leesbaar heeft beschreven.

Anthonie Gerrit Hendrik Anbeek van der Meijden (Ede, 18 september 1944), bekend als Ton Anbeek, is een Nederlandse schrijver en literatuurwetenschapper.

Kosten van verzending ten laste van koper

NOTA BENE: ingepakt boek kan niet door de brievenbus. De Post rekent EURO 8,25 kosten van verzending. Het loont zeer de moeite en spaart zeer op de kosten om op meer dan één boek tegelijk te bieden. (België: € 19,95)

Verzenden via DHL (€ 5,55) is ook mogelijk