Hugo Claus verweeft vaak thema's van identiteitsvorming, liefde, en de impact van oorlog in zijn werk. Deze thema's zijn niet alleen centraal in romans en gedichten, maar ook in zijn toneelstukken. Hij onderzoekt de complexe verhoudingen tussen individuen en hun omgeving, vooral in contexten die met de Belgische geschiedenis te maken hebben.
De tumultueuze geschiedenis van België, inclusief de impact van de twee wereldoorlogen, had een grote invloed op Claus. Zijn ervaringen en de sociale veranderingen in zijn thuisland verwerkt hij in zijn werk. Dit zorgt ervoor dat zijn teksten vaak een zekere urgentie hebben en reflecteren op de gevolgen van politiek en cultuur op het individu.
De poëzie van Claus is bijzonder door zijn rijke beeldtaal en emotionele diepgang. Hij gebruikt vaak alledaagse woorden die, door hun plaatsing en combinatie, een nieuwe, vaak aangrijpende betekenis krijgen. Daarnaast maakt hij gebruik van een krachtige muzikale cadans in zijn gedichten, wat ze toegankelijk maakt voor een breed publiek.
Naast zijn literaire werk was Hugo Claus ook actief als kunstenaar. Hij maakte schilderijen die vaak de vrijheid en expressie in zijn teksten reflecteren. Zijn visuele kunst is gekenmerkt door een sterke emotionele lading en exploreert vaak dezelfde thema's als zijn literatuur. Deze kruisbestuiving maakt zijn oeuvre als geheel zeer veelzijdig.
Het verdriet van België wordt beschouwd als een sleutelwerk in de Nederlandstalige literatuur. Het is een coming-of-age verhaal dat niet alleen de persoonlijke ontwikkeling van de hoofdpersoon onderzoekt, maar ook de bredere sociopolitieke context van België gedurende de eerste helft van de 20ste eeuw. Dit maakt het een belangrijk discussiepunt in zowel literaire als historische kringen.