Een theodoliet bestaat uit verschillende belangrijke onderdelen, waaronder een telescoop, een horizontale en verticale draaibaarheid, en een niveau. De telescoop helpt bij het richten op meetpunten, terwijl de draaibaarheid zorgt voor nauwkeurige hoeken. De niveau is essentieel voor het nivelleren van het instrument voordat je begint met meten.
Bij het inmeten van terreinen positioneer je de theodoliet op een statief op een goed zichtbare plek. Richt de telescoop op het meetpunt en gebruik de draaicircuits om zowel de horizontale als de verticale hoeken te meten. Het is belangrijk om het instrument goed te nivelleren vóórdat je begint, zodat je nauwkeurige resultaten kunt behalen.
Een antieke theodoliet kan een uniek stuk zijn met historische waarde en vakmanschap dat vaak niet meer in moderne instrumenten te vinden is. Deze instrumenten worden vaak met de handgemaakt en zijn een bewijs van de vakkundigheid van hun makers. Ze kunnen ook een prachtig decoratief element zijn voor een kantoor of studeerkamer, terwijl ze tegelijkertijd functioneel blijven.
Deelnemers aan bouwwerkzaamheden, landmeters, en zelfs architecten hebben veel baat bij het gebruik van een theodoliet. Ook studenten in de bouwkunde of geodesie kunnen er veel van leren. Het gebruik van een theodoliet biedt niet alleen praktische meetervaring, maar ook inzicht in historische technieken die in het verleden zijn gebruikt.
Om een theodoliet goed te onderhouden, moet je ervoor zorgen dat het instrument altijd schoon en vrij van stof is. Gebruik een zachte doek voor de lenzen en controleer regelmatig de kalibratie. Bewaar de theodoliet op een droge plaats, vrij van extreme temperaturen en vochtigheid. Een goede opslag, bijvoorbeeld in een stevige koffer, kan de levensduur van het instrument aanzienlijk verlengen.