Het historische belang van eierlepels ligt in hun functie tijdens maaltijden, vooral in de context van een luxe ontbijt of brunch. In de 17de en 18de eeuw, toen sociale evenementen en maaltijden een grote rol speelden in de Nederlandse cultuur, werden eierlepels vaak gebruikt tijdens feesten en speciale gelegenheden. Ze werden niet alleen als praktisch voorwerp beschouwd, maar ook als statussymbolen, vooral als ze van edelmetaal waren gemaakt.
Bij het beoordelen van de staat van een antieke eierlepel kun je letten op verschillende aspecten. Kijk naar de slijtage, eventuele deuken of krassen en de algehele afwerking. Een goed onderhouden eierlepel zal een glanzende afwerking hebben zonder veel tekenen van gebruik. Daarnaast is het belangrijk om te controleren of er geen roest of vlekken zijn, vooral als het gaat om metalen lepels. Het is ook verstandig om op de maker of het merk te letten, wat de waarde en authenticiteit kan beïnvloeden.
Eierlepels kunnen van verschillende materialen worden gemaakt, waaronder zilver, brons, koper en keramiek. Elk materiaal heeft zijn eigen esthetische kwaliteiten en voordelen. Zilveren eierlepels zijn vaak heel populair vanwege hun glans en het feit dat ze als luxe worden beschouwd. Keramieken eierlepels zijn daarentegen kleurrijk en kunnen gedecoreerd zijn, maar ze zijn vaak kwetsbaarder. Het materiaal bepaalt dus deels waarvoor zo'n lepel het beste gebruikt kan worden.
Antieke eierlepels hebben speciale zorginstructies om hun staat te behouden. Bij zilveren lepels is voorzichtig schoonmaken met een zachte doek aan te raden om krassen te voorkomen. Vermijd agressieve schoonmaakmiddelen en te veel water. Voor keramieken eierlepels is het aan te raden om deze met de hand af te wassen, omdat ze breekbaar kunnen zijn. Bewaar ze op een droge en veilige plek om schade te voorkomen.
Traditioneel werden eierlepels in Nederland gebruikt tijdens het ontbijt en dienden ze om gekookte eieren uit hun schalen te eten. Ze zijn vaak een onmisbaar onderdeel van de Nederlandse ontbijttafel en symboliseren de gezelligheid van het samen ontbijten. In historische samenlevingen kon het gebruik van eierlepels ook een teken van verfijning zijn, vooral in de hogere kringen.