Josua Offermans, Claes Jansz Visscher -

N.N. - Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments: Nu eerst, door last der hoog. mog heeren Staten Generael ... en volgen het besluyt vande Synode Nationael - Gouda, Pieter Rammazeyn, 1647 - Oude Testament + Nieuwe Testament + Apocriefe boeken - (18) + 292 + (1) + 128 + (12) + 126 + (4) + 66 bladen (x2 = aantal pp.) - originele leren band met blindstempeling (lijnkaders, florale motieven en grote medaillons) op eikenhouten platten; rug blindstempeling en forse ribben - 43 x 28 x 12 cm (GROOT-FOLIO formaat)
Conditie: zeer goed - zeer nette band met zeer solide knepen en volledige rug (zeldzaam); opvallend zeer schone en witte pagina's! (eerste en laatste pag. missen, katernen Jesaja en Jeremia losjes in blok, enkele kleine plekjes, in deel Psalmen tot Mattheus afgeronde onderhoeken (zgn. kanselziekte als gevolg van schuren door mouwen toga predikant; gemiddeld zeer fris en wit papier).
Enige en eerste druk van deze bijzonder bijbeluitgave met een unieke en bijzondere typografie.
Deze uitgave betreft een zgn. roofdruk of piratendruk (zonder toestemming van de Staten-Generaal uitgegeven (zie onderstaande toelichting).
Zeer zeldzame en gezochte editie: wordt zeer weinig aangeboden!
Zeer fris en wit papier.
Curieus: de titelpagina van de Apocriefe boeken is niet voorzien van een drukkersvignet (blanco), redenen?
Op schutblad staat: "Uit de kerk van St. Annaparaochie". Waarschijnlijk heeft deze statenbijbel eeuwenlang op de kansel in de Van Harenskerk gelegen (oude Koepelkerk).
Collectors-item!
Het verschijnen van de Statenbijbel in 1637 betekende een geluk voor de boekdrukkers. Hoewel het drukprivilege door de Staten voor vijftien jaar exclusief aan de Haagse drukker Van Ravesteyn verleend was, hebben veel drukkersbedrijven een behoorlijke graan meegepikt door “roofrukken” te maken van deze geautoriseerde bijbeltekst. Deze roofdrukken werden oogluikend toegestaan. De vraag naar deze door de overheid geïnitieerde en goedgekeurde bijbelvertaling zal enorm geweest zijn. Te groot voor één enkel drukkersbedrijf. Het was ook een kans voor de Hollandse steden om hun onafhankelijkheid van de Staten te onderstrepen door stedelijke drukprivileges aan zulke nadrukken te verlenen.
Ook in Gouda was er een drukker die een nadruk van de Statenbijbel op de markt gebracht heeft: Petrus Rammazeyn. Onder bescherming van het Goudse stadsbestuur gaf Peter Rammazeyn, samen met zijn zoon Johannes, in 1643 eerst het Nieuwe Testament uit, waarna in 1647-1648 het Oude Testament en de apocriefe boeken volgden. Deze bijbel staat bekend als de “Rammazeynbijbel”.
Met name de Hollandse stadsbesturen probeerden op allerlei manieren hun onafhankelijkheid tegenover het centrale gezag van de Staten-Generaal te bewaren en schroomden niet ondernemingslustige drukkers een stedelijk privilege toe te kennen voor een bijbeluitgave.
Dat in een dergelijke uitgave het silhouet van de stad de titelpagina zou sieren en dat het stadswapen ook voorin werd afgedrukt, droeg zeker bij aan deze bereidwilligheid van naar stedelijke roem hunkerende bestuurders.
Dankzij een privilege van het Goudse stadsbestuur. In het Kamerboek van de Goudse magistraat valt te lezen dat Johannes Rammazeyn op 1 april van dat jaar toestemming kreeg “den grooten Bijbel te mogen laeten drucken met den titel van consent van de Heeren Burgemeesteren ende Regeerders der steden van der Goude”.40 Deze toestemming was niet alleen opmerkelijk omdat het Goudse stadsbestuur de uitgave van een roofdruk van een officieel stempel voorzag, maar ook omdat zij werd verleend aan een drukkersgeslacht dat geen deel uitmaakte van de gereformeerde kerk, maar lid was van de Remonstrantse Broederschap. Van enige bezwaren uit gereformeerde hoek was echter geen sprake. Integendeel: toen de
ijbels van de persen waren gekomen, bestelden de kerkmeesters van de Sint Jan prompt vijf exemplaren in luxe uitvoering voor in de burgemeestersbanken en nog eenzelfde aantal boeken in eenvoudiger uitvoering voor eigen gebruik.
De Goudse Rammazeynbijbel kwam er dus wel, maar uiteindelijk zou blijken dat met name Johannes zich pijnlijk had vertild aan deze reusachtige en financieel riskante onderneming. Van meet af aan was duidelijk dat hij de dikke folianten niet in zijn eentje kon financieren en
produceren in zijn bedrijf aan de Korte Groenendaal, genaamd “In de nieuwe Druckerye”. Zijn vader Pieter, die in hetzelfde straatje de drukkerij “In ’t verguld A.B.C.” had, nam het Oude Testament voor zijn rekening. Voor de financiering van een en ander moest Johannes geld lenen bij enkele collega-drukkers, bij wie hij reeds in het krijt stond.
Het drukproces van de reusachtige folianten met de Augustijnletter op grote vellen “schoon schrijfpapier” legde een zwaar beslag op de twee drukkerijen en nam bijna anderhalf jaar in beslag. Op 28 december 1648 was de klus geklaard en ontving Johannes 200 gulden als dank voor de “dedicatie” van het boek aan het Goudse stadsbestuur en als compensatie voor de levering van vijf exemplaren.



Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.