Zeldzame schaatsen 18e eeuw, gegraveerd ijzer

Oude en zeer zeldzame schaatsen, museum categorie., 18e eeuw of ouder


Twee uiterst zeldzame en prachtige ijzeren schaatsen, 18e eeuw, waarschijnlijk Nederland, Duitsland of Scandinavië. Aan de vier zijden hand gegraveerd met verschillende fraaie decoratieve details.

In de prachtige handgemaakte gravures herkennen we afbeeldingen van godin van de jacht Diana en Apollo, haar halfbroer,...een jager met zijn prooi ( Endymion?), bloem- en bladmotieven, bepaalde stijlfiguren zoals de maansikkel, de kop van een hond of ijsbeer, pijl en boog, een sultan met een tulband en loszittende gewaden, wat wijst op invloeden uit het Ottomaanse rijk.

Het zou best kunnen dat een deel hergebruikt metaal is : Diana ( godin van de jacht ) Apollo haar halfbroer, een jager en zijn prooi (Endymion?) , boog en pijlen...symbolen van de jacht...het zou ook van een dolk of zwaard kunnen komen, mogelijk is het metaal en de gravures ook ouder dan de schaatsen zelf...ik dacht zelf eerst nog nog aan een oude plaat waarmee men de randdecoratie graveerde in Missaals of getydenboeken...De illustraties komen beter tot zijn recht als je de schaatsen verticaal zet....
De voetsteunen zijn later aangebracht.!

De florale details, mythologische figuren en andere versieringen lijken op houtsneden of koper gravures in middeleeuwse getijdenboeken, missalen of zelfs gobelins, maar de platte krul, ook wel 'knots-eind' genoemd, duidt op een latere periode, waarschijnlijk rond 1800-1810.

De ijzers werden met de hand gesmeed, ze zijn niet exact hetzelfde en hadden ooit een houten voetsteun. Dit is af te leiden uit de etsen. De gegraveerde afbeeldingen lopen niet helemaal door tot de gekrulde bovenkant van de schacht; die smalle toelopende bovenkant liep waarschijnlijk door tot in de oorspronkelijke voetsteun. Bovendien werden de voetsteun en hielsteunen óver de etsen aangebracht. Dit is duidelijk zichtbaar in het geval van de 'sultan met tulband en pluim'.

Mogelijk zijn de huidige voet- en hielsteunen dus iets later toegevoegd, anders zouden de etsen eromheen hebben gestaan...

De hielsteunen hebben een nok, een uitsteeksel voor de hielbevestiging. De 'hendel' met de platte kop drukt een kleine pal horizontaal in de nok. De pal veert terug wanneer je de hendel loslaat. Dit systeem vereiste een uitsparing in de hiel van de schoen met een gat erin. Door op de hendel te drukken, viel de nok in de uitsparing in de hiel. Door de hendel los te laten, klikte de pal door het venster in een holle, afgesloten ruimte ernaast, waardoor de schoen aan de schaats vastzat. De schroeven door de hielplaat in de hiel zorgden voor extra stevigheid.

Het is mogelijk dat het uitsteeksel op de platte krul die we beschouwen als de snavel van de fuut, oorspronkelijk niet aanwezig was. Als dat inderdaad het geval was, zijn het eigenlijk helemaal geen fuutschaatsen. Aangezien er geen riemgaten zichtbaar zijn op de voetsteun, moet de 'snavel' een functie hebben gehad als bevestiging van de schoen aan de schacht, nadat de houten voetsteun was vervangen door de metalen hak en voetsteunen. Hoe dit precies is gedaan, blijft een raadsel....( Bron : Jan Biegelaar 'Kouwe drukte' jaargang 22, 2018 nummer 62 en 63 )

Deze twee uitgaven met beschrijving en foto's



worden erbij geleverd

Lengte: 29 cm
Hoogte platte krul aan het einde: 6 cm Onderste platte deel: 0,8 cm
Hoogste platte deel: 0,1 cm

Uniek, geen vergelijkbaar paar ter wereld.

Richtprijs inclusief verzekerde verzending