Wayang Kulit poppen traditionele

traditionele wayang kulit poppen — een vorm van schaduwpoppen uit Indonesië, met name Java en Bali. Deze specifieke poppen lijken op demonische of komische figuren, mogelijk van het type punakawan (grappenmakers/dienaren) of raksasa (demonen), vaak gebruikt in verhalen uit de Ramayana of Mahabharata.

Wat opvalt:
• Materiaal: Ze zijn gemaakt van beschilderd leer (meestal buffelleer) en hebben houten stokken voor de bediening. De armen zijn beweegbaar, wat typisch is voor wayang kulit.
• Haar: De poppen hebben echt haar of vezels toegevoegd, wat niet altijd voorkomt en meestal duidt op een bepaalde stijl of regio.
• Kleur en stijl: De zwarte kleur en de expressieve gezichten wijzen erop dat het waarschijnlijk om demonen of komische personages gaat. In het traditionele wayang zijn die vaak zwart of donker van kleur, met overdreven gelaatstrekken.
• Kleding: De batik-achtige patronen wijzen op Javaanse herkomst.

Culturele context:
Wayang kulit is een eeuwenoude theatervorm waarbij de poppenspeler (de dalang) met licht en schaduw op een wit doek (het kelir) verhalen vertelt die vaak morele, filosofische en spirituele thema’s bevatten.

Waarschijnlijk herkomstgebied: Java

De kleding en stijl van beschildering — vooral het kleurgebruik en de patronen — doen sterk denken aan Javaanse wayang kulit. Bali heeft een eigen versie van wayang kulit, maar die is vaak kleurrijker, fijner uitgesneden en iets anders van stijl.

Tijdperk / Leeftijd
• Deze poppen lijken handgemaakt en wat verweerd, wat kan wijzen op een zekere ouderdom. Ze zouden makkelijk uit de midden 20e eeuw kunnen komen, misschien zelfs ouder.
• Het gebruik van echt haar, grove vormen en dikke verflaag wijzen op traditionele ambacht, niet op moderne toeristenkopieën.
• De slijtage aan de armen en stokken (waar je soms scheurtjes ziet) duidt erop dat ze daadwerkelijk gebruikt zijn in voorstellingen, wat ze extra bijzonder maakt.

Typen personages
• De rechterpop lijkt een vrouwelijke demon of een grotesk komisch figuur te zijn — met grote borsten, brede mond, uitpuilende ogen en uitbundige kleding. Dat zou kunnen wijzen op een butå of punakawan-figuur.
• De linkerpop heeft een iets soberdere versiering, maar de gezichtsuitdrukking is ook typisch voor de minder “nobele” karakters.

In het wayangspel hebben deze figuren vaak een komische of satirische rol, en ze verbeelden menselijke tekortkomingen zoals domheid, hebzucht, overmoed, enz. Ze worden ook gebruikt om het publiek te laten lachen of tot inzicht te brengen — een soort theatrale spiegel.

Mogelijke herkomst en gebruik:
• Ze zouden afkomstig kunnen zijn van een Javaanse dorpsdalang (traditionele verhalenverteller).
• Waarschijnlijk werden ze gebruikt in opvoeringen met morele of religieuze lading — vaak op tempelpleinen of bij feesten.