De Dood van de Heilige Maria Magdalena de’ Pazzi, een ongeseigneerde olieverfschilderij op doek uit Spanje uit de zeventiende eeuw, in de kring van Anton van de Perre, Vlaams/Spaanse barok, met lijst en afmetingen 121 × 122 cm.



De dood van de heilige Maria Magdalena de’ Pazzi

Kring van Anton van de Perre (1618–1688) – Olieverf op doek, 104 × 105 cm; met lijst 121 × 122 cm • Vlaamse/Spaanse barok • Ongesigneerd • Gedoubleerd, craquelure en retouches (zie UV)

Introductie

Monumentale, verhalende devotiecompositie uit de contrareformatorische Ars-moriendi-traditie, opgevat in de Antwerpse sfeer en stilistisch verwant aan de brede Francken-kring. De picturale en hagiografische aanwijzingen laten de scène overtuigend lezen als de stervensuur-verheerlijking van de karmelietes Maria Magdalena de’ Pazzi (1566–1607), omgeven door engelen, heiligen en ordegenoten, met de zaliging aan de hemelzijde.

Beschrijving van het werk

Links rust de heilige, in wit beddegoed, bijgestaan door Maria en een begeleidende engel. Vanuit haar hand vertrekt een rode devotielijn die de blik diagonaal naar Christus aan het kruis voert: een visuele theologie van de unio met de Gekruisigde op het moment van de dood. Een putto hanteert de weegschaal van de ziel; in de ene schaal verschijnt een religieuze figuur (deugd en roeping), in de andere wereldse lasten – onder meer een scheepje als pars pro toto van bezit en handel.
Boven het kruis reikt God de Vader de corona vitae; de Duif van de Heilige Geest verbindt kruis en kroon. Rechts vormt zich een processie van voorspraakheiligen en religieuzen. Herkenbaar zijn onder anderen Sint-Barbara met haar toren en Sint-Jozef met lelie, patroon van de goede dood; naast hen karmelitessen, waaronder een zuster met pijl – in de Karmeltraditie het mystieke wond-attribuut dat in devotiebeelden vaak de extatische liefdesverwonding van de orde verbeeldt. Onder het bed gloeien de zielen in het vagevuur: een uitgesproken didactisch motief dat de kracht van voorbede, aflaten en sacramenten onderstreept.

Techniek en kleurenpalet

Het doek is geschilderd met dekkende loodwitten en roomtinten in beddegoed en incarnaten, tegenover transparante glacis in de bruin-zwarte hemelpartijen. Het warme spectrum (karmijn, vermiljoen, gebrande okers) van mantels en vlammen contrasteert met koele grijsblauwen in vleugels en schaduwen. De lichtval uit het linker voorplan bindt het aardse register; naar boven toe worden de vormen lichter en ijler, met dunne verflagen en zachte overgangen. De figuurtjes met ovale koppen, hoge lichtaccenten op voorhoofd en neusbrug, en retorische handgebaren zijn kenmerkend voor de Antwerpse werkplaatsesthetiek waarin verhalende densiteit en leesbaarheid primeren.

Stijl en kunsthistorische context

De compositie combineert kernmotieven van de Contrareformatie: Maria’s voorbede, het purgatorium als tussenstaat, en de psychostasia (weging van de ziel). De diagonale heilslijn naar het kruis sluit aan bij rozenkrans- en scapulierdevoties die in Carmelitische context een bijzondere nadruk kregen. De registerbouw (aarde – vagevuur – hemel) en de emblematische elementen verraden prentafhankelijkheid uit de Antwerpse grafische cultuur (Wierix-familie; Maarten de Vos via Galle/Sadeler), zoals in de Francken-kring gebruikelijk was.
De hagiografische focus op Maria Magdalena de’ Pazzi – de Florentijnse karmelietes die in 1607 stierf en in de 17e eeuw een snelle cultusontwikkeling kende – past binnen de brede Carmelitische spiritualiteit van de barok. De aanwezigheid van karmelitessen in de rechtergroep en de hemelse bekroning resoneren met vroege voorstellingen van haar sterfbed en verheerlijking. Binnen de Zuid-Nederlandse context zijn Frans Francken II en Gaspar de Crayer relevante nationale referenties; internationaal sluiten Francisco de Zurbarán en Juan de Valdés Leal aan bij het devotionele en eschatologische pathos.

Over de toeschrijving: kring van Anton van de Perre (1618–1688)

De stilistische signatuur – compacte figuren, helder verhaal in meerdere registers, emblematische details en prentgebaseerde opbouw – situeert het werk in de Antwerpse devotieproductie van het midden-17e eeuw, in de kring van Anton van de Perre. Zijn generatie werkte in nauwe wisselwerking met de Francken-traditie; binnen zulke ateliers werden complexe devotieprogramma’s vaak synthetisch uit diverse grafische modellen samengesteld, precies zoals deze voorstelling laat zien.

Conditie

Het doek is historisch gedoubleerd. Het oppervlak vertoont regelmatige craquelure passend bij de ouderdom. UV-beelden tonen verspreide retouches in de hemelpartijen rondom Christus en de engelen, in achtergrondzones en sporadisch in gelaatspartijen; aan de randen zijn oudere herstelplekken zichtbaar. De vernis is helder met lichte glansvariatie; het verfsysteem oogt stabiel en de kleuren blijven levendig. De grote, geprofileerde lijst (121 × 122 cm) versterkt de museale presentie.

Conclusie

Een zeldzaam grootschalig en theologisch rijk devotiestuk dat de goede dood verbindt met de Carmelitische heiligheid van Maria Magdalena de’ Pazzi. De Antwerpse beeldretoriek, de emblematische precisie en de krachtige eschatologische boodschap maken het werk tot een representatief en verzamelwaardig voorbeeld van Vlaams/Spaanse barok uit de kring van Anton van de Perre. Het combineert iconografische helderheid met ateliermatige verfijning en sluit naadloos aan bij collecties die de contrareformatorische spiritualiteit en de hagiografie van de 17e eeuw willen uitlichten.

Het werk "De Dood van de Heilige Maria Magdalena de' Pazzi" zit is een zwart houten lijst met bronsgouden afwerking

Totale afmetingen: 121x122cm
Doek afmetingen: 104x105cm

Afhalen
Of transport via MailboxesETC; offerte na aankoop of vooraf via Catawiki support of onze webstie

Voor alle verzendingen geldt een toeslag voor verpakkingsmateriaal, welke reeds is inbegrepen in de vermelde verzendprijs.

De klant is zelf verantwoordelijk voor eventuele invoerrechten en bijkomende kosten die van toepassing kunnen zijn bij levering in het buitenland.

We streven ernaar om uw kunstwerk veilig en in optimale staat bij u af te leveren, waarbij we zorgvuldig aandacht besteden aan de verpakking en verzendprocedure. Bij vragen of speciale verzoeken kunt u altijd contact opnemen met de Catawiki klantenservice.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.