Een verfijnde zeventiende-eeuwse navolging van Lucas Cranach de Oude, Maria met Kind op paneel met lijst, 60,5 × 47,5 cm, roept renaissancistische devotie en Saksische hoftechniek op.



Lucas Cranach I (1472–1553) – Navolger (17e eeuw)
Titel: Maria met Kind
Olieverf op paneel – 60,5 × 47,5 cm (met lijst 74,5 × 61,5 cm)

Inleiding

Dit verfijnde werk is een 17e-eeuwse navolging naar een compositie van Lucas Cranach de Oude, een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Duitse Renaissance. Het thema van Maria met het Kind was een van Cranachs meest geliefde onderwerpen, dat hij en zijn atelier in talloze varianten uitvoerden. Deze navolging, waarschijnlijk ontstaan in de vroege 17e eeuw, ademt nog volledig de geest van de Saksische hofstijl en de ingetogen devotie die Cranach beroemd maakte. De schilder laat hier zien hoe de menselijke tederheid tussen moeder en kind in een religieuze context kan worden vertaald tot een beeld van stille heiligheid – een symbool van liefde, geloof en zuiverheid.

Beschrijving van het werk

De compositie toont Maria half ten halven lijve, zittend tegen een donkere, neutrale achtergrond. Zij draagt een dieprode mantel, met langs de zoom goudbrokaatmotieven, die met vloeiende penseelstreken zijn aangegeven. De binnenzijde van de mantel is warm bordeauxrood met diepe schaduwen, terwijl haar onderkleed een donkergroene toon heeft die in subtiel contrast staat tot het goudblonde haar dat door een smalle blauwe band bijeen wordt gehouden. Het Christuskind rust in haar armen en drukt zich met een innige beweging tegen haar aan; met zijn kleine handje raakt hij haar kin, een gebaar dat verwijst naar de menselijke verbondenheid tussen moeder en zoon.

Het gezicht van Maria is sereen, lichtjes melancholisch, en straalt een ingetogen rust uit. De zachte gelaatsmodulatie, de amandelvormige ogen en het subtiel verlengde gelaat zijn typisch voor de Cranach-stijl. De schilder heeft het tafereel opgebouwd vanuit een centraal licht dat van linksboven lijkt te komen en zich concentreert op de gezichten van moeder en kind, waardoor zij zich losmaken van de donkere achtergrond. Dit spel van clair-obscur verleent het schilderij een sacrale intimiteit, terwijl de warme toon van de huid in combinatie met de rood-groene draperieën een evenwichtige chromatische harmonie schept.

Techniek en uitvoering

Het schilderij is uitgevoerd in olieverf op een houten paneel dat later professioneel is verstevigd met een 20e/21e-eeuwse kruisconstructie, bedoeld om spanning in het hout te reduceren. De verfopbouw bestaat uit dunne glacislagen met transparante overgangen, die typerend zijn voor de verfijnde Duitse schildertraditie. De penseelvoering is fijn en gecontroleerd, met nadruk op de gelaatsuitdrukking en de handen, terwijl de kleding in bredere, meer vrije toetsen is neergezet.

Onder UV-licht zijn kleine retoucheringen zichtbaar, vooral in de mantel en achtergrond, evenals sporen van vroegere restauraties. De vernislaag is vergrauwd en vergeeld, wat de voorstelling een warme maar enigszins verdonkerde toon geeft. Toch blijft de originele gelaagdheid van de pigmenten – vermiljoen, loodtingeel, koperoxidegroen en azuriet – herkenbaar. De staat van bewaring kan als stabiel worden beschouwd, met duidelijk zichtbare ouderdomssporen die getuigen van de respectabele ouderdom van het werk.

Artistieke context en stijl

Het beeldmotief van de Maria met Kind is nauw verbonden met de religieuze vernieuwing en de overgang van laat-gotische symboliek naar renaissancistische menselijkheid. Waar de middeleeuwse Madonna’s vaak streng en frontaal werden weergegeven, koos Cranach voor een meer intieme, menselijke benadering. Zijn Maria’s zijn elegante, aristocratische vrouwen met fijne gelaatstrekken en een zachte glimlach – een vorm van idealisering die hij deelde met Italiaanse tijdgenoten, maar waarin hij een uitgesproken Noord-Europese gevoeligheid wist te bewaren.

De navolging die hier wordt gepresenteerd, weerspiegelt diezelfde gevoeligheid: de tedere nabijheid, het directe oogcontact en het subtiele gebaar van aanraking drukken een wereldlijke menselijkheid uit binnen een religieus thema. Deze benadering onderscheidt de Cranach-school van bijvoorbeeld de strengere gotische devotie van de 15e eeuw. Het werk sluit aan bij de picturale traditie van de Duitse Renaissance, waarin naast Cranach ook Hans Holbein de Jonge en Albrecht Dürer toonaangevend waren. Buiten Duitsland vertonen Rafaël en Bernardino Luini verwante idealen van harmonische schoonheid en spirituele sereniteit.

De kunstenaar en zijn invloed

Lucas Cranach de Oude was hofschilder aan het hof van Frederik de Wijze in Wittenberg en werkte in een periode van grote religieuze en maatschappelijke omwentelingen. Als vriend en vertrouweling van Maarten Luther speelde Cranach een belangrijke rol in de visuele verspreiding van de Reformatie, maar bleef tegelijkertijd een meester van religieuze kunst in de katholieke traditie. Zijn atelier was een van de productiefste van de 16e eeuw, met tientallen medewerkers en leerlingen die onder zijn supervisie werkten aan altaarstukken, portretten en Madonna’s. Zijn invloed reikte tot ver buiten Duitsland: in Oostenrijk, Tsjechië en de Lage Landen werden zijn composities veelvuldig gekopieerd en gevarieerd.

De hier gepresenteerde navolging behoort tot die brede Europese Cranach-receptie. De 17e-eeuwse schilder, waarschijnlijk werkzaam in Centraal-Europa, baseerde zich op een van Cranachs geliefde Maria met Kind-types, waarbij hij de gracieuze eenvoud van de compositie behield, maar de uitvoering voorzag van een donkerder tonaliteit en een meer plastische modellering van de lichamen – kenmerken die aansluiten bij de barokke gevoeligheid van zijn eigen tijd.

Conditie en presentatie

Het werk verkeert in een eerbiedwaardige staat die overeenkomt met zijn ouderdom. Er zijn lichte verfverliezen en retoucheringen zichtbaar, voornamelijk in de achtergrond en mantel. De oppervlakte toont craquelures en een algemene verdonkering van het palet door de oude vernislaag. De recente versteviging van het paneel zorgt voor een stabiele conservering. Ondanks de sporen van tijd blijft de expressieve kracht van de voorstelling onverminderd aanwezig.

De schildering is gevat in een bijpassende lijst die het werk een monumentale uitstraling verleent, geschikt voor zowel klassieke als museale presentatieomgevingen.

Samenvatting

Een fijnzinnige en zeldzame 17e-eeuwse navolging naar Lucas Cranach de Oude, waarin de kern van zijn religieuze beeldtaal – eenvoud, gratie en menselijke tederheid – op overtuigende wijze bewaard is gebleven. De harmonieuze kleuren, de ingetogen emotie en de kunsthistorische verwantschap met de grote meesters van de Renaissance maken dit paneel tot een bijzonder voorbeeld van devotionele schilderkunst met tijdloze aantrekkingskracht.

Vergelijkbare kunstenaars: Hans Holbein de Jonge, Albrecht Dürer, Rafaël, Bernardino Luini

Conditie: verdonkerd oppervlak met verfverlies en retoucheringen (zie UV-foto), vergeelde vernis, stabiel gerestaureerd paneel met 20e/21e-eeuwse versteviging.

Het werk "Maria & Kind" zit is een nieuwe klassiek kunststof slagmetaalverzilverde lijst met zwarte hoogglans afwerking

Totale afmetingen: 74,5x61,5cm
Paneel afmetingen: 60,5x47,5cm

Alle verzending in professionele verpakking via Fedex, DPD of PostNL.

Voor alle verzendingen geldt een toeslag voor verpakkingsmateriaal, welke reeds is inbegrepen in de vermelde verzendprijs.

Het verzenden van kunstwerken brengt altijd bepaalde risico’s met zich mee. Hoewel verzending mogelijk is, raden wij aan het kunstwerk persoonlijk op te halen wanneer deze optie beschikbaar is. Indien gekozen wordt voor verzending, geschiedt dit volledig op risico van de koper. Afhalen biedt de zekerheid dat het werk onbeschadigd en in optimale staat wordt ontvangen. Na aankoop kan eenvoudig een afspraak worden ingepland om het kunstwerk bij onze werkplaats en atelier op te halen, waar het veilig en zorgvuldig voor u klaarstaat.

Transport Offerte aanvraag via onze website (Service-transport) of via Catawiki support

De klant is zelf verantwoordelijk voor eventuele invoerrechten en bijkomende kosten die van toepassing kunnen zijn bij levering in het buitenland.

Bij de aankoop van dit kunstwerk heeft u de keuze om het te laten leveren met of zonder lijst. De lijst, rijkelijk versierd en passend bij het werk, wordt gratis aangeboden, zodat u het schilderij direct kunt ophangen. Hoewel wij uiterste zorg besteden aan professionele verpakking en verzending, is er een klein risico op schade aan de lijst of het glas tijdens transport. Eventuele schade aan de lijst of het glas die geen invloed heeft op het kunstwerk zelf, wordt niet geaccepteerd als geldige reden voor een claim of annulering. Wij raden u aan het werk op te halen of eigen vervoer te organiseren, aangezien schade aan de lijst, met name de gipsen ornamenten, niet wordt vergoed.

We streven ernaar om uw kunstwerk veilig en in optimale staat bij u af te leveren, waarbij we zorgvuldig aandacht besteden aan de verpakking en verzendprocedure. Bij vragen of speciale verzoeken kunt u altijd contact opnemen met de Catawiki klantenservice.



Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.