Interieur Kerk Diksmuide in België. Het betreft de doksaal van de hoofdkerk getekend door Johan Bosboom rond 1890

Materiaal: Tekening/aquarel op papier (gouache),  kleur sepia.


Wat is een oksaal of doksaal in een kerk? Oksaal was eerst synoniem met doksaal, de afscheiding tussen het priesterkoor en het middenschip waarop zich meestal ook een orgelbalkon bevond. Later heeft oksaal, vooral in de katholieke parochies na de tijd van de Reformatie, een betekenisverandering ondergaan tot synoniem van orgelbalkon of -galerij.

Afmeting 24×38 cm zonder lijst.
Met originele zware lijst 47x5x61cm.

De tekening is niet meer zo duidelijk en heeft te lijden gehad van de tijd, maar zit gelukkig achter glas en is ook handgesigneerd (onduidelijk) maar zeker afkomstig van de hand van Johannes Bosboom.

Herkomst: Vendue veiling.(stickers zitten er nog op)

De Sint-Niklaaskerk in Diksmuide (België) werd in WOI gebombardeerd en zwaar beschadigd. De doksaal uit de kerk is toen onherstelbaar beschadigd en is als zodanig niet meer in de kerk te vinden, dus de tekening van Johan Bosboom, gemaakt voor 1891 is uniek voor de stad Diksmuide. Wat rest zijn de tekeningen en foto’s. Zie ook de foto en tekening van de kerk en doksaal rond 1899, dus voor het bombardement.

Aangezien Johan Bosboom leefde tot 1891 is dit een unieke tekening van deze niet meer bestaande Doksaal, onderdeel uit het interieur van de Sint-Niklaaskerk.

Biografie:  Johannes Bosboom (1817-1891) wordt beschouwd als de belangrijkste schilder van kerkinterieurs in de 19e eeuw. Johannes Bosboom bleek al op jonge leeftijd over een groot tekentalent te beschikken en ging op veertienjarige leeftijd in de leer bij de schilder van stadsgezichten Bart van Hove.
In het zelfde jaar werd Johannes Bosboom ook leerling aan de Haagse Tekenacademie. De drie Haagse stadsgezichten die Bosboom in 1833 op de tentoonstelling van levende meesters presenteerde, toonden de invloed van zijn leermeester van Hove.

Na afsluiting van zijn opleiding bij de Academie reisde Johannes Bosboom naar Düsseldorf, Keulen en Koblenz en maakte er veel tekeningen en schetsen. Bij terugkomst vestigde Johannes Bosboom zich als zelfstandig schilder aan de Dunne Bierkade in Den Haag.

In zijn leertijd bij Van Hove werkte Johannes Bosboom mee aan het schilderen van toneeldecors. Op deze wijze deed hij kennis op van de architectuur en bouwstijlen in andere landen. Vanuit zijn interesse voor de architectuur van gebouwen en decoraties in het bijzonder, ontwikkelde hij belangstelling voor kerkinterieurs. De waardering die hij kreeg voor zijn kerkinterieurs was voor hem een stimulans om zich verder op dit terrein te specialiseren.

Aanvankelijk schilderde Bosboom, naar zijn zeventiende eeuwse voorganger Emanuel de Witte, in een gedetailleerde en tekenachtige techniek. Hij zocht vooral naar de juiste visuele weergave van het kerkinterieur. De sfeer, de hoogte en de diepte van de ruimte moesten zo optimaal mogelijk worden weergegeven. In navolging van zijn leermeester Van Hove bouwde Bosboom de kerkruimte op uit een voorgrond, middenplan en achtergrond. De stoffering van het middenschip en de zijbeuken moesten het opgeroepen perspectief benadrukken.

Later legde Bosboom, dan beïnvloed door Rembrandt, zich meer toe op het met breed penseel weergeven van licht- en kleurimpressies van het interieur. Het belang van de architectuur werd naar de achtergrond verdrongen in het voordeel van de atmosfeer. Daarmee gaf Bosboom zijn kerkinterieurs een heel andere expressie dan de zeventiende-eeuwse schilders hadden gedaan. In de vroege olieverfschilderijen van Synagogen is de lossere penseelvoering voor het eerst zichtbaar. Later legde Bosboom zich ook in de andere kerkinterieurs steeds meer toe op deze techniek.

Met zijn impressionistische benadering stond Bosboom aan de wieg van ontwikkelingen die zouden leiden tot de Haagse School. Dat het werk van zijn zeventiende-eeuwse voorgangers nooit helemaal zijn gedachten was, blijkt uit de kleding uit de gouden eeuw die de figuren op bijna al zijn voorstellingen dragen.
Als Bosboom succes had met een bepaald onderwerp, herhaalde hij het soms. Zo zijn er bijvoorbeeld verschillende versies bekend van de Bakenesserkerk in Haarlem, de St. Laurenskerk in Alkmaar en een orgelspelende monnik. De stoffage was echter nooit helemaal hetzelfde.

Johannes Bosboom verwierf als schilder en aquarellist van kerkinterieurs een grote internationale bekendheid. Zijn collega’s beschouwden hem als een autoriteit, niet alleen vanwege zijn talent maar ook door zijn inzet voor de kunstenaars. Vele musea in binnen- en buitenland hebben werk van deze schilder in het bezit.

Op 3 april 1851 huwde Johannes Bosboom (1817-1891) de schrijfster Geertruida Bosboom-Toussaint (1812-1886). Geertruida Bosboom-Toussaint wordt gerekend tot de beste Nederlandse auteurs van de 19e eeuw. Het huwelijk bleef kinderloos. Hun graf ligt op de Algemene Begraafplaats Kerkhoflaan in Den Haag. Aan het hoofdeinde werd in 1887 een monument in neorenaissancestijl geplaatst. Het bestaat uit twee Ionische zuilen waartussen een witmarmeren vrouw staat. Het monument werd gemaakt door beeldhouwer Bart van Hove, de beeldhouwende kleinzoon van de leermeester van Johannes Bosboom die in 1891 werd bijgezet.
Bron: Wikipedia

Kijk ook naar mijn andere advertenties van kunst en vintage. 
Bedankt, 
Ruud