Forsell Air Reference MkIII met Air Force One Signature

De laatste Forsell Air Reference turntable (MkIII, serial 43). Zelf besteld en opgepikt bij Peter Forsell te Stockholm in 2001. Met 'alle' opties. Dus met Air Force One Signature vliegwiel (ook de laatste, serial nr 20) en met tweede, ultralichte carbon armbuis. Standaard, dikkere en dus zwaardere armbuis is overigens ook carbon.

Alles luchtgelagerd: plateau, arm en vliegwiel. Snaar zelf te fabrieken en Forsell raadt aan om flosdraad te gebruiken. Dat heb ik dan maar gedaan: Jordans Unwaxed. Of andere merken beter klinken weet ik niet. ;-)

Als je nog nooit een luchtgelagerde tangentiale toonarm hebt gehoord, is het wel even wennen want de verschillen met een radiale arm zijn heel anders dan de verschillen tussen radiale armen onderling. Het duurt wel even voordat je 'wat' hoort. Het geluid is vooral schoon. Het is niet zozeer dat het schoner is dan andere draaitafelcombinaties; het is meer schoon in absolute zin. Je zal je als je dit niet zou lezen, jezelf na de eerste platen vooral even afvragen af wat er nou anders is, wat er nou mist. En dat is vooral aftastvervorming, hetgeen zich uit in wat ik dan maar noem een ongekende breedbandigheid, detaillering in het hoog en uitsterven van tonen in de al-dan-niet artificiële ruimte. Een niet eerder gehoorde vanzelfsprekendheid.

Ook merk je bij een dergelijke combinatie hoe bepalend loopwerk en arm zijn in het uiteindelijke geluidsbeeld. Ik had er een VdH Grasshopper in (IV GLA; 5k) en nu ten behoeve van tijdelijke re-introductie in mijn hoofdset een AT95 fine line (ML; 200 euro) en dat klinkt bizar goed. Conform de Linn-filosofie: eerst loopwerk, dan arm, dan element.

Klink als de ideale draaitafel, toch?! Niet helemaal of misschien zelfs helemaal niet...... Je zet met deze draaitafel niet even een plaatje op. Het vliegwiel heeft wel even nodig om op snelheid te komen. En de drie pompen moeten allemaal worden aangezet, net als het vliegwiel. Dat zijn nogal wat handelingen. Dit is dus vooral een draaitafel voor luistersessies en demonstraties. En het is een techneutenbak, geen religieus statement: de Forsell is niet voor de Linn LP12 eigenaar die met zijn vrienden naar geluidsverschillen tussen plinten of top plates gaat luisteren.

En dan de benodigde ruimte. Het apparaat neemt mede door het vliegwiel veel ruimte in, vooral in de breedte, maar ook in de diepte en de hoogte. Zelfs de grote versie van een wall bracket - kom er maar aan - volstaat niet. Daar moet nog een standaard formaat wall bracket naast. En dan heb je nog plaats nodig voor de voeding en de drie pompen met drie buffer-reservoirs... Dan beter een LP12.
Daarnaast is het apparaat niet te tillen. Alles bij elkaar zit je zo aan de 70 kilo.

Voor wie is deze tafel dan? Deze tafel is vooral voor de persoon die uiterst nieuwsgierig is om te horen wat er uit een plaat te halen valt en daar voor wil betalen. Zo is dat in ieder geval bij mij gegaan. Ik heb een Goldmund Studio met SME V, had ooit een Goldmund Reference met T3f gehoord en was die sensatie nooit vergeten, maar geloof niet in de betrouwbaarheid van een tangentiale arm met servo-sturing. En toen las ik de verhalen over de mannen in het nog hogere Noorden: Leif Haggmark en Peter Forsell. En echt, een goede luchtgelagerde tangentiale arm doet dingen die radiale armen niet kunnen.

Daarnaast moet je een techneut zijn of je enigszins techneut voelen. Je moet wat willen fröbelen. Deze tafel is niet plug & play, maar als-ie eenmaal is afgesteld is-ie robuust. Ander element: geen gedoe met sjablonen en een keuze voor Bearwald, Stevenson of Löfgren, maar gewoon arm van de buis, omdraaien, element monteren en dan het element uitlijnen op de meegeleverde platte spindel met gaatje. Fouthoeken bestaan immers niet. Bij het afspelen: geen 1-punts lager dat je moet bijstellen; geen wiebelig subchassis, geen dwarskrachtcompensatie met een los draadje, etc. Het plateau draait al, plaat erop, dan aandrukgewicht, arm naar beneden en speulen!

Geïnteresseerd geraakt? Dan even bellen.

Prijs is incl. international shipping (original packaging is available) en een topklasse element (niveau Rega Aphelion); ophalen te Amsterdam Oud-Zuid.