Het dierenbrein, James L. Gould en Carol Grant Gould

Het dierenbrein, James L. Gould en Carol Grant Gould
hardcover 2000, 231 p., als nieuw

Zoals vrijwel altijd in de serie 'Wetenschappelijke bibliotheek van natuurwetenschap & techniek' is ook dit deel niet alleen bijzonder goed vormgegeven met veel kleurenfoto's en tekeningen, maar ook zeer gedegen van inhoud. James Gould en Carol Grant Gould zijn respectievelijk hoogleraar biologie en wetenschapspublicist. Het thema is gedrag bij dieren, en de centrale vraag is, in welke gevallen dit geinterpreteerd kan worden als bewijs van bewustzijn of intelligentie ('Zijn wij toch niet de enigen?'). Steeds terugkerend zijn terugblikken op de historische ontwikkelingen in deze wetenschap. Dit is een boek voor een breed publiek, dat alle beginprincipes uitlegt en door de levendige verteltrant langdurig kan boeien. Tegelijkertijd bevat het zo verschrikkelijk veel informatie, dat de lezer eerder zal 'browsen' dan het boek van kaft tot kaft uitpluizen.

Bewustzijn, leergedrag, intelligentie en bij dieren
- Waarnemingsprocessen en ervaringen
- Aangeboren gedrag
- Typisch leergedrag
- Inzicht of instinct?
- Het vernuft van ongewervelde dieren
- dieren als architecten
- Jagen en ontsnappen
- Sociale en persoonlijke kennis
- Logica en Het gebruik van taal
- Wat weten we van onszelf?

Etholoog Frans van der Helm schreef in NRC-Handelsblad naar aanleiding van de Amerikaanse editie onder meer:
Een helder slothootdstuk behandelt de mens - met natuurlijk de omgekeerde benadering. Ook bij mensen vindt een flink deel van het gedrag automatisch en onbewust plaats; de onderliggende hersenprincipes verschillen niet zo gek veel van die bij andere zoogdieren. Met dit hoofdstuk is het mooi geselecteerde overzicht van een veld vol uiteenlopende dieren compleet; een overzicht dat iedere aspirant-bioloog of -psycholoog mee zou moeten krijgen. De boodschap dat er minder is dat mens en dieren scheidt dan we z denken, is niet nieuw, maar in dit geval wordt die gebracht met de degelijkheid van een studieboek en de leesbaarheid van een vlot dierenboek.