Gerlach, Eva - Kluwen (2011 1e dr.)

Gerlach, Eva - Kluwen

Amsterdam/Antwerpen, De Arbeiderspers, 2011, eerste druk

Paperback
13 x 21 cm.
101 Bladzijden

NIEUW. NIET GELEZEN

Kluwen, dat in 2011 verscheen, is het eerste deel van een drieluik in proza en poëzie getiteld Ogen wijdopen.
Gerlach stelt hierin het geheugen en de herinnering centraal. Zelf zei ze over het onderwerp in Trouw: ‘Als het geheugen een plek van samenkomst is, dan is wat ik met nu bedoel misschien niet meer dan een oogopslag’ (7 januari 2012).

Als motto van Kluwen heeft Gerlach een citaat van Augustinus gekozen uit Belijdenissen:
Zo ben ik gaan denken dat de tijd niets anders is dan een uitgestrektheid. Maar waarvan, dat weet ik niet. Het zou me verbazen als het geen uitgestrektheid was van de geest en van hem alleen.
Het is niet de eerste keer dat Gerlach probeert de herinnering en het verleden te vangen in haar gedichten. Herinnering speelt als thema ook een grote rol in eerdere bundels, zoals Domicilie (1987) en De kracht van de verlamming (1988). Ook in de bundels Stapvoets (2010) en Rataplan (2011) gaat het over het geheugen in al zijn facetten.

Deze bundels zijn deels als reeksen opgenomen in Kluwen.
De gedichten hebben daarbij wel enige wijzigingen ondergaan. De gewijzigde versies typeren Gerlachs bekende zoektocht naar de volmaakte vorm van haar verzen; zij nam eerder ook al gewijzigde versies van haar gedichten op in latere uitgaven of verzamelbundels omdat, zoals in de aantekeningen op pagina 101 van Kluwen staat, de poëzie 'erom vraagt'.

Gerlach benadert het geheugen in Kluwen op verschillende manieren. De gedichten verwijzen regelmatig naar andere werken. Zo beweert Gerlach in de reeks ‘Stapvoets’ uit de eerdere gelijknamige bundel uit 2010: ‘herinnering is niks hoe helder ook’. Eerst is er een opsomming van herinneringen, waarna het nut ervan teniet wordt gedaan:

Ze moet haar pillen nog haar doek haar vet
de wekker moet gezet sigaret gerookt
alles alleen doen proper stipt op tijd
herinnering is niks hoe helder ook.
(p. 18)

Het laatste gedicht in de bundel bestaat uit een enkele regel en slaat terug op de auto uit het gedichten ervoor (p. 92, 98) waarin een droom herinnerd wordt aan een auto zonder bodem die na het passeren van de grens beschoten wordt:

geheugen wacht maar het portier slaat dicht.
(p. 99)

Kosten van verzending (Nederland: € 3,92; België: € 7,60) ten laste van koper