J.C. Noordzij - Religieus concept en religieuze ervaring

Religieus concept en religieuze ervaring in de christelijke traditievan J.C. Noordzij 
Proeve van een psychologie van de spirituele ontwikkeling

Methodisch omgaan met de ervaringsmatige kant van het geloof zoals bij contemplatieven en in de mystieke tradities van de grote wereldgodsdiensten, geniet in de protestants-christelijke traditie nog weinig bekendheid. Terwijl in deze traditie de belangstelling voor spiritualiteit duidelijk toeneemt, moet een relatieve onervarenheid in het systematisch omgaan met religieuze ervaringen worden geconstateerd. Het is niet denkbeeldig, dat de verminderde belangstelling voor de kerk mede veroorzaakt wordt door een gemis aan levende ervaringsmatige geloofsoverdracht. Zowel de weerstand tegen als de fascinatie door nieuwe, veelal oosterse, religieuze bewegingen, ook in kerken van reformatorische signatuur, worden door de auteur kritisch belicht en psychologisch geduid.

J.C. Noordzij ging de uitdaging aan te zoeken naar een verantwoorde handreiking en toerusting met behulp van een methodische benadering van het ’innerlijk leven’. Dit resulteerde in een boeiend concept van een gedurfde maar legitieme combinatie van de uit Zen afkomstige objectloze meditatie en alternerende omgang met de bijbel als ultiem toetsingskader.

Hoewel deze weg naar zelfkennis en godskennis verweven is met bewustwording en een zelfverwerkelijkingsproces stelt de auteur met nadruk dat dit in de christelijke traditie, die niet antropocentrisch maar theocentrisch is georiënteerd, geen doel op zichzelf is. Hij toont aan dat de door hem gekozen meditatievorm als ’preparatio’ niet strijdig is met het ’sola gratia’ indien die wordt gezien als opdracht in het kader van een ’psychologisch rentmeesterschap’.

De spirituele weg binnen de christelijke traditie wordt door de auteur vooral in verband gebracht met de ’imitatio Christi’ waarvan als centraal en essentieel thema de ’Kenosis’, ontlediging (Phil. 2:7) wordt besproken. Dit thema vormt eveneens de ’raison d’être’ van de objectloze meditatie.

Het spiritueel ontwikkelingsaspect manifesteert zich in een steeds overstijgen en loslaten (dé-identificatie) van niet meer functionerende denk-, zelf- of godsbeelden. Kentheoretische en joods-christelijke antropologische uitgangspunten worden geëxpliciteerd als theoretische fundering voor deze proeve van een psychologie van de spirituele ontwikkeling.

Paperback, 228 pag.
Uitgeverij Kok - Kampen, 1994

ISBN 9789024284726

Prijs: € 5,00