Bernlef - Verbroken zwijgen

Paperback, zo goed als nieuw. Querido 2002.

De wereld zwijgt. Daarom spreken mensen. Want alles gaat tenslotte verloren. Daarom verzamelen mensen: dingen, foto's, herinneringen. Een gevecht tegen de bierkaai dat de hoofdpersonen in Bernlefs verhalen heroïsch en hardnekkig leveren.
Soms gaat het om persoonlijke verledens die beschermd moeten worden tegen het vergeten, een andere keer om het gemanipuleerde verleden van dictaturen, zoals in het tweede deel van deze bundel, waartegen het individu zijn eigen waarheid stelt. In het titelverhaal vloeien twee verledens op ironische manier ineen: de archieven van een geheime dienst leveren een bespioneerd schrijver de stof voor zijn memoires. Alles gaat voorbij, maar dat voorbij gaan wordt door Bernlef op een kroniekachtige, schijnbaar laconieke manier vastgelegd, in een stijl waarin mededogen en verbaasde ontroering doorklinken. Voor Bernlef geldt dat zwijgen zilver is maar schrijven goud. En goud ligt zelden aan de oppervlakte, haast de schrijver zich hieraan toe te voegen.