Vrij van D-day tot V-day (Achterhoek, Twente voorjaar 1945)

Vrij van D-day tot V-day (Achterhoek, Twente voorjaar 1945)




Groot fotoboek over de bevrijding van de Achterhoek en Twente in 1945.


Over de landingen in Normandie, de spoorwegstaking, onderduikers en verzet, luchtaaanvallen, over de Rijn, de bevrijding van Enschede, Hengelo, Almelo eva, over het Twentekanaal, verhalen van ooggetuigen etc.


Sinds de landing in Frankrijk op de kust van Normandie rukten de geallieerde legers steeds verder op door West-Europa en werd Nazi-Duitsland steeds verder in de verdediging gedrukt. De bevrijding van Nederland bleek moeilijker dan gedacht en duurde ook lang. Toch was het in het voorjaar van 1945 dan eindelijk zo ver. De Engelsen en Canadezen stonden op het punt om Twente te bevrijden.


Het uiteindelijke doel van deze troepen was het om na de bevrijding van Oost-Nederland door te trekken naar de belangrijke Noord-Duitse havensteden als Bremen en Hamburg. Ze kwamen dus binnen uit het oosten, trokken naar het noorden van Nederland en zouden dan  ook weer weer afbuigen naar het oosten. Uit tactisch oogpunt gaf dat wel een probleem omdat er in in het westen van Nederland nog steeds Duitse troepen waren. Die zouden dan makkelijk vanuit het hun posities de voorbij trekkende Engelse legers vanaf de zijkant kunnen aanvallen. Die zijkanten van een legerbeweging noem je de flanken. Vaak is het zo dat die kwetsbaarder zijn dan de voorkant omdat de sterkste leger onderdelen voorop gaan om een weg te banen en daarachter het leger voor het grootste gedeelte bestaat uit trucs met voorraden, munitie, benzine en ondersteunend personeel. Dat gedeelte van het leger kan niet zo goed vechten en is ook niet zo goed op hun hoede als de soldaten vooraan. Daarom hadden de Engelsen met de Canadezen afgesproken dat de Engelsen voorop zouden gaan en dat de Canadezen het veroverde gebied zouden bezetten en beveiligen tegen aanvallen van de flanken. Dat betekende niet dat de Canadezen niet veel hoefden te vechten. Zij breidden het pad dat de Engelsen naar het noorden van Nederland vochtten namelijk uit richting het westen en moesten groepjes Duitsers die achter gebleven waren onschadelijk maken.


Hengelo, Enschede en het vliegveld van Enschede waren belangrijke doelen in het oosten van Nederland voor de geallieerden. Het zijn twee relatief grote steden en het vliegveld was door de Duitsers flink uitgebreid gedurende de oorlog en in gebruik genomen als een belangrijke luchtmachtbasis. Ze wilden zo snel mogelijk dit gebied veroveren! Nadat het leger in tweeen verdeeld was kreeg het ene deel de opdracht zo snel mogelijk op te rukken via de lijn Dinxperlo (waar ze voor het eerst de grens over kwamen) – Varsseveld-Ruurlo-Lochem naar Hengelo en het andere onderdeel via de lijn Aalten – Lichtenvoorde – Groenlo – Eibergen naar Enschede. Als er ergens zwaar tegenstand geboden werd, dan moesten ze er maar omheen trekken. Dan zou een legeronderdeel dat daar weer achteraankwam die weerstand wel proberen te breken. Dat er om heen trekken lukte ook omdat er geen natuurlijke barrières zijn in het landschap die dat onmogelijk maken of de verdedigers veel voordeel geven. 


Op 1 april was het zover. De geallieerden stonden al in Eibergen en het plan was om in één dag Oldenzaal te bereiken. Om zes uur sochtends begon de aanval. Voor de tanks uit reden verkenningsvoertuigen (die zijn sneller en veel minder duur als ze worden getroffen...) om er achter te komen waar er nog Duitsers waren voordat ze in Enschede zouden zijn. Daarvan werden er twee geraakt door bazooka’s bij Haaksbergen, maar de rest van het leger kon de Duitsers daar snel uitschakelen. Toen ze in de buurt van  Enschede kwamen werd het spannend. Een onderdeel van het leger kreeg de opdracht om via het zuiden van Enschede op de singel te komen en die dan naar het oosten te volgen om de stad heen, maar een ander onderdeel moest zo snel als mogelijk was via het westen om de stad heen trekken en dat was een groot probleem. Het Twente kanaal lag namelijk in de weg.


Die omtrekkende beweging lukte aardig maar bij de Gronause straat waren een paar plaatsen waar weerstand werd geboden die eerst moesten worden opgeruimd en toen de geallieerden bij het spoor naar Gronau kwamen raakten ze nog eens twee tanks kwijt. De bedoeling was om zo snel mogelijk de wegen vanuit Enschede naar het oosten en het noordoosten af te sluiten. Er waren namelijk veel Duitsers in Enschede die wel aan zagen komen dat ze uit eindelijk zouden verliezen en al een paar dagen waren veel van hen bezig om te vluchten. Bewoners van wegen als de Deurninger straat en de Oldenzaalse straat zagen hele kolonnes met zich terug trekkende Duitsers voorbij komen. 


De strijd om de rest van Twente duurt nog 9 dagen langer. Vooral bij Almelo en Wierden werd er nog hevig weerstand geboden. Je ziet ook dat er vanaf 8 april Poolse troepen betrokken waren bij de bevrijding van Twente




Titel: Vrij van D-day tot V-day
Auteur: HAVERKATE, JAN & JAN VAN NUS & NEES WESTERHOUT
Uitgave Tubantia / 1996 
Omvang 94 pagina's
Formaat 24,5 x 33 cm


Bieden
Excl. verzendkosten (4,95 euro met track & trace)


Trefwoord specifiek:  Militair, bevrijding, tweede wereldoorlog, Achterhoek, Twente, Enschede, Oldenzaal, Ootmarsum, Denekamp, Hengelo