JacPThijsse-Verkade 1938 Plaatjesalbum Onze Groote Rivieren

JacPThijsse-Verkade 1938 Plaatjesalbum Onze Groote Rivieren

VERZENDEN OF OPHALEN

Verkade album Onze Groote Rivieren



Onze Groote Rivieren door Jac. P. Thijsse

Origineel exemplaar uit 1938.

Gebonden hardcover


Zo te zien zijn alle plaatjes zijn aanwezig
Gezien de ouderdom in mooie staat


te koop bij bod € 15,-

VERZENDEN OF OPHALEN

af te halen west betuwe geen probleem bij goede tijdsafspraak
anders ex kosten verzenden 4,85 NL (mits het door de brievenbus past, anders pakket )
gewoon betalen via de bank - geen betaalverzoeken/tikkie



--------------------
ontleend aan DIGIGRON
Kenniscenterum Gereformeerde GEzindte
Thijsse

De auteur van "Lente" was de in Maastricht geboren Jacobus Pieter Thijsse (1865-1945), die eerst onderwijzer was en later leraar werd aan de Amsterdamse Kweekschool en nog weer later aan het Kennemer Lyceum. De liefde voor de natuur had Jac. P. Thijsse van huis uit meegekregen. Deze mooie erfenis van zijn ouderlijk huis combineerde hij met zijn grote verteltalent. Aan de eerste zinnen van "Lente" is dat al af te lezen: "Het is nog niet uitgemaakt, wie het eerst de Lente proclameert: de zanglijster, de sneeuwklokjes of de hazelaar. Het ene jaar komt de vogel het eerst met ''t nieuwtje, de andere jaar de heester of de bloem, maar in ieder geval weten zij het altijd eerder dan de menschen, die op den kalender afgaan, en meenen, dat de Lente den eenentwintigsten Maart haar intocht doet."

Bijzonder aan de stijl van vertellen van Jac. P. Thijsse is dat hij de natuur vanuit de natuur beschrijft. De lezer kent het gegeven niet waarin Thijsse hem wil inwijden. Doordat de planten en de dieren het gebeuren in de natuur zelf sturen en in geringe mate ook vermenselijkt worden, weet Thijsse de ontbrekende kennis aan te vullen en tegelijkertijd die kennis tot een ervaring, tot een echte belevenis van de lezer te maken. Wanneer de zanglijster in de lente zingt, gebeurt dat uit "pure vreugd en baldadigheid." En de andere vogels reageren zo: "De meesjes beginnen nu ook hun lentelied te zingen, dat veel liever en vroolijker is dan hun winterzang. Zoo gaat het ook met roodborst en winterkoning. Die hebben den heelen winter door gezongen, vorst of geen vorst, maar nu het lente wordt, zingen zij eens zo mooi en eens zo lang, het roodborstje hoog en fijn en aandoenlijk, de winterkoning dartel en blij met geraas en geschetter en trillers zonder eind."

Zulke beschrijvingen nodigden de lezer op een gastvrije manier uit om ook zelf de natuur te leren kennen door te zien, en steeds beter te zien en te waarderen door te kennen. Het plezier om al die vormen en al die gedragingen zit in de zinnen van Jac. P. Thijsse ingebakken. Hij vertelt aanstekelijk en met een fijn gevoel voor humor. We betrappen de natuur op haar beminnelijke zwakheden en we kunnen glimlachen om de menselijkheid van de verteller in zijn reactie op wat hij waarneemt.

Charme

De firma Verkade ging niet over één nacht ijs. In het "Lente"-album vroeg de directie aan de "waarde" lezer of ze met de plaatjesalbums moest doorgaan: "Zullen wij op de ingeslagen weg voortgaan, zullen wij spoedig na het uitkomen van dit album kunnen besluiten een volgend jaar een vervolg daarop te geven, getiteld "Zomer"?"

Aldus geschiedde. In 1907 verscheen "Zomer", in 1908 "Herfst" en in 1909 "Winter". En toen was het hek van de dam. In 1910 kwam "Blonde Duinen" uit, in 1911 "De bonte wei", in 1912 "Het Naardermeer" en in 1913 "Bosch en heide". En zo ging de reeks voort. Behalve Thijsse traden A. J. van Laren. H. E. Kuylman en A. F. J. Portielje als auteurs op. Het laatste, nog tijdens Thijsses leven door hem verzorgde album was "Onze groote rivieren" uit 1938. In totaal publiceerde de firma Verkade 35 Verkade-albums.

Een grote verdienste van de bij de albums betrokkenen was dat zij niet in de fout vervielen de uitgaven qua uitvoering bij het oude te laten. Er werd zeer nauwkeurig naar mogelijkheden van vernieuwing en verbetering gekeken. Aan de seizoensalbums is dit al duidelijk te zien. Elk hoofdstuk van "Winter" bijvoorbeeld begint met een prachtige zwartwittekening van Wenckebach. Daarmee komen tekst en afbeelding nog dichter naar elkaar toe.

Ook de omslagen van de albums krijgen een steeds aantrekkelijker karakter. De plaatjes van kort na 1906 hebben door hun gedempte kleuren een eigen charme. Maar ze moeten het uiteindelijk toch afleggen tegen de sprankelende frisheid van de aquarellen van Jan Voerman jr. (1890-1976) in "De bloemen en haar vrienden" uit 1934. Ook de tekeningen van vader en zoon Rol in dit album zijn heel mooi, maar Voerman was gewoonweg de beste illustrator van de albums en werd als zodanig ook door de firmanten Verkade gewaardeerd. De titel "De bloemen en haar vrienden" openbaart kort en bondig Thijsses visie op de natuur. In de natuur vindt een bewonderenswaardig samenspel plaats tussen plant en dier, in dit geval tussen typisch Nederlandse bloemen als het hoefblad, de dovenetel en het zilverschoon en de honingbijen, de aardhommels en de vlinders.

Jac. P. Thijsse leerde de Nederlanders de natuur ontdekken, waarderen en als iets kostbaars koesteren. Hij bracht de lezers en kijkers eerbied voor de natuur bij, zonder dat hij daarvoor te zware termen gebruikte. Was hij er niet geweest, dan was het Naardermeer een vuilstortplaats geworden. De firma Verkade zag zonneklaar over welke talenten Thijsse beschikte en zij zette die talenten in voor de combinatie van commercie en educatie.

Aanstekelijk

Het verschijnsel plaatjesboek heeft Nederland en ook de andere landen van Europa tientallen jaren in de greep gehad. Geen enkel zichzelf en de eigen omzet respecterend bedrijf in levensmiddelen kon deze trend negeren. Van de firma Honig (maïzena) kwamen rond 1910 meerdere albums met ingekleurde foto''s van Nederlandse bezienswaardigheden uit. Pette''s cacaofabrieken in Wormerveer publiceerden een plaatjesalbum voor cactusliefhebbers. Bussink''s koek in Deventer startte een leuke serie provinciealbums, evenals koek- en beschuitfabriek Hille en Zoon in Zaandam. De Groningse koffiehandel K. Tiktak deed van zich spreken met vier fraaie vogel- en plantenalbums. Douwe Egberts liet zich evenmin onbetuigd en bracht het nog altijd leerzame "Groeien en bloeien door eigen bemoeien" uit. Het is maar een kleine greep uit de vele plaatjesalbums die tussen de beide wereldoorlogen tot sparen en consumeren verleidden.

De kroon spande echter de firma Verkade. De Verkade-albums zijn bijna tot soortnaam geworden. Hele generaties kijken uit trein en auto nog altijd naar het Nederlandse landschap met de blik die Thijsse en de zijnen met "De Vecht" (1915) en "De IJssel" (1916) en al die andere albums hun hebben bijgebracht. Gelukkig is Nederland nog altijd Verkade-land.

Van alle vertellers van de plaatjesboeken is Jac. P. Thijsse zonder twijfel de knapste geweest. Nog altijd weet zijn beminnelijke stem ons te bereiken. Ieder album van zijn hand bevat dezelfde aanstekelijke vitaliteit. Hoe hij anderen leerde zonder hen als schoolmeester te belasten laat het album "Texel" uit 1927 zien. Eigenlijk zou iedere bezoeker van dat fraaie eiland het album van Thijsse onder de arm moeten hebben.