KOUWER HET SPEL VAN DE PERSOONLIJKHEID

Uit de inhoud - De onbekende mens-Verborgen dierlijkheid - Relativering, zakelijk held, barrières Individualisering Driften en instincten Psychische krachten en hersenknobbels-Toegepast pavlovianisme-Liefde, lust en libido-De gedenkwaar dige avonturen van een kleuter Oedipus Kruis of munt Wetten, systemen en het individu-De persoonlijkheid in verdiepingen De lichamelijke ondergrond - De kerkers van de ziel Het lied van de vier sappen Karakter en lichaamsvorm Erfelijkheid en aanpassing Een systematiek van de ziel De drie zielsorganen De psychische reactieboog - De kubus van het temperament - De minderwaardige extraversie Lichaam, ziel en constitutie Krankzinnigheidstypen Cyclothiem en schizothiem-Persoonlijkheidstaxatie - Dubbelzinnigheden - Zedelijke beginselen -De menselijke komedie - Het kiezen van rollen-Gespeelde en begluurde waarheid Tragische ontmaskering - Een nieuwe heilsbelofte
Sinds de psychologie enkele decennia geleden meer aandacht ging besteden aan de menselijke persoon als totaliteit laaiden de illusies van het publiek weer op:

mocht het vroeger deze wetenschap niet gelukt zijn met al haar studies over gewaarwordingen, functies, vermogens en driften een bevredigende synthese te bereiken, nu zij de realiteit van het volle leven had ontdekt, zou zij haar belofte waarmaken en de onzekere stervelingen eindelijk uitsluitsel geven over de vraag naar het wezen van de mens».

Helaas wederom werd aan de hooggespannen verwachtingen niet voldaan. De verwarring rond troebele begrippen als ziel, identiteit, het Ik, het Zelf, existentie, mens-zijn, bleek alleen maar toegenomen. Terwijl elders de tegenstellingen tussen wedijverende richtingen leidden tot een exacter benadering van de problemen, bleven bij de studie der menselijke individualiteit de diverse scholen elkaar met blind sektarisme beconcurreren.

Waar een definitief antwoord dus achterwege moet blijven, meende professor Kouwer enig soelaas te kunnen bieden door te inventariseren wat psychologen en andere mensvorsers in de loop der tijden op dit punt zoal te berde hebben gebracht. En dat is niet gering: een bonte rij van klassieke en moderne typologieën, karakterologieën, temperamentleren en persoonlijkheidstheorieën trekt als een rituele processie voorbij. Kouwer presenteert dit gebeuren als een spel, een dans om een mysterieuze leegte. Zijn uiteenzettingen tonen aan welke oeverloze ver-schillen in opvatting er bestaan, maar ook hoe menigmaal achter een imponerende nieuwe terminologie een eeuwenoud idee schuilgaat.

Zo is een typisch persoonlijk boek ontstaan, versierd met curieuze citaten en prenten, al valt het zielkundigen niet moeilijk achter deze uiterlijkheden het ro-buuste karakter van een gedegen studiewerk te herkennen. Ook andere serieuze zoekers die zich willen bekwamen in het doorzien van de medemens moge het tot steun zijn. In ieder geval zullen allen die door de vraag wie ben ik of "wat ben ik gekweld worden, nu eindelijk de antwoorden vinden die de psycholoog hierop kan geven, of ook: niet kan geven.