Harmonie en contrast
(R)evolutie in de Nederlandse schilderkunst 1820 - 1970
Simonis & Buunk
Een keur aan kunst.

Samenvatting

Een collectie schilderijen, aquarellen, tekeningen en beelden uit de
19e en 20e eeuw waaronder Hollandse romantici en impressionisten,
schilders van de Haagse en Amsterdamse School, klassiek-modernen,
vertegenwoordigers van expressionistische stromingen als de
Bergense School en de Groninger Ploeg, nieuwe realisten en
abstracten.


Harmonie en contrast zijn belangrijke principes in de Nederlandse schilderkunst, zowel in de 17e eeuw als in latere periodes. Harmonie verwijst naar het evenwicht en de samenhang in een schilderij, terwijl contrast juist de spanning en dynamiek creëert door het gebruik van tegenstellingen. Beide elementen zijn essentieel voor het creëren van een interessant en boeiend kunstwerk.
Harmonie in de Nederlandse schilderkunst:
Evenwicht en samenhang:
Harmonie wordt bereikt door een goede balans van kleuren, vormen, lijnen en compositie, waardoor het schilderij een gevoel van rust en eenheid uitstraalt.
Kleurgebruik:
Kunstenaars kunnen harmonie creëren door het gebruik van complementaire kleuren (zoals blauw en oranje) in een evenwichtige verhouding of door het gebruik van een beperkt kleurenpalet.
Compositie:
De plaatsing van elementen in het schilderij kan ook bijdragen aan de harmonie. Een evenwichtige compositie met een duidelijke focus kan een gevoel van rust en samenhang geven.
Contrast in de Nederlandse schilderkunst:
Tegenstellingen:
Contrast wordt bereikt door het gebruik van tegenstellingen, zoals lichte en donkere kleuren, scherpe en vage vormen, of grote en kleine elementen.
Dynamiek en spanning:
Contrast kan een schilderij levendiger en dynamischer maken, doordat het de aandacht van de kijker trekt en spanning creëert.
Kleurgebruik:
Contrasten in kleur, zoals het gebruik van complementaire kleuren, kunnen een schilderij expressiever maken.
Licht en donker:
Het gebruik van sterke licht-donkercontrasten, zoals in de schilderijen van Rembrandt, kan dramatische effecten creëren.
Voorbeelden in de Nederlandse schilderkunst:
17e eeuw:
De Gouden Eeuw toont zowel harmonie als contrast. Denk aan de gedetailleerde, realistische werken van de Leidse fijnschilders, die een zekere harmonie uitstralen door hun precisie en detaillering, maar ook aan schilderijen van Rembrandt, die juist gebruik maakten van sterke licht-donkercontrasten.
Moderne kunst:
Ook in de moderne Nederlandse schilderkunst blijven harmonie en contrast belangrijke principes. Abstracte kunstenaars kunnen bijvoorbeeld harmonie creëren door het gebruik van herhalende patronen of een beperkt kleurenpalet, terwijl ze contrast kunnen toevoegen door het gebruik van felle kleuren of onverwachte vormen.
In samenvatting: Harmonie en contrast zijn belangrijke principes in de Nederlandse schilderkunst, die zowel in de 17e eeuw als in latere periodes worden toegepast. Harmonie zorgt voor een gevoel van evenwicht en samenhang, terwijl contrast spanning en dynamiek toevoegt. Door het gebruik van deze principes kunnen kunstenaars interessante en boeiende schilderijen creëren.