8 Unieke fotos voor Pierre Labric. Oa. van Charles Gaudefroy

Waarschijnlijk zou de naam Charles Gaudefroy niemand iets zeggen als hij niet, op 7 augustus 1919, als oorlogsvlieger met 500 vlieguren, in een vliegtuigje met een spanwijdte van bijna 9 meter, door de poort van de Arc de Triomph in Parijs was gevlogen. Een protestactie namens miskende oorlogsvliegers die 3 weken daarvoor, op 14 juli, gedwongen waren geweest om als infanteristen – te voet – deel te nemen aan militaire parade die op die Franse feestdag het einde van WO I moest markeren.

Charles Gaudefroy veroverde met deze actie – die zorgvuldig voorbereid was en door vrienden werd gefilmd en gefotografeerd – een plek in de Franse geschiedenisboeken.

Het was 15 juni 2025 toen ik op een grote rommelmarkt in het Franse Maroilles, uit een doos met boeken en paperassen, een stapeltje van 7 in glas ingelijste foto’s naar boven haalde. Nou ja, in glas. De meeste glasplaten waren gebarsten of erger. Een deel van de glasscherven viel terug. Het waren allemaal foto’s van kennelijk belangrijke mensen met een handgeschreven boodschap op de foto achter de glasscherven. De namen van Andre Roanne, Marie Dubas en Jeanette Mac Donald vielen meteen in het oog. De namen zeiden mij eerst niets. De naam van Germaine Sablon kon ik later ontcijferen. Maar de bovenste foto was geen afbeelding van een mens maar een foto van de Arc de Triomph met in de ‘deuropening’ een klein vliegtuigje. Onderaan was op de glasscherf de naam Charles Gaudefroy geplakt. Die naam zei me vaag iets. Met zwarte vulpeninkt was dwars over de foto geschreven:
“A mon vieux camerade Pierre Labric en toute sympathie et en souvernir de mon exploit le 7 aout 1919. - Charles Godefroy”
Een – kennelijk – persoonlijke boodschap van Charles Godefroy aan ene Pierre Labric.
Ook de andere 7 foto’s bevatten vriendelijke persoonlijk boodschappen aan het adres van die Pierre Labric. Wie was die Pierre Labric? Gewoon een verzamelaar van handtekeningen op foto’s van artiesten? De tekst op de foto van André Roanne (een Franse filmacteur zo ontdekte ik later) bood de sleutel: “…Pierre Labric, le sympathique maire de Montmartre, tres cordialement….”

Maire Pierre Labric……. Inderdaad. Hij werd in 1934 burgemeester van de Vrije Commune Montmartre. Hij was journalist en wielrenner en een vreemde snuiter. Al in 1923 had hij een rare stunt uitgehaald door op een rode fiets de trappen van de Eiffeltoren (ruim 1700 treden) af te dalen. Een actie die, net als de actie van Godefroy in 1919, door vrienden fotografisch werd vastgelegd. En dus ook de Franse geschiedenisboeken gehaald. Deze snoeshaan werd dus de 2e burgemeester van de vrijstaat Montmartre. En deze bijzondere, sociaal-culturele, status-aparte heeft tot op de dag van vandaag vertakkingen tot in Brussel (Marolles) en Amsterdam (De Jordaan). Dankzij internet is al deze kennis voor iedereen ontsluitbaar.

Hoe komt een foto- en handtekeningenverzameling van Pierre Labric op een rommelmarkt in Maroilles? Hebben kleinkinderen een kelder leeg geruimd? Ik zal het nooit weten. Maar wat ik wel weet dat twee voetnoten in de Franse geschiedenis dankzij deze foto’s aan elkaar gelinkt kunnen worden. Wie is er geïnteresseerd in deze 8 bijzondere foto’s die met elkaar een piepklein stukje Franse geschiedenis aanvullen? Ik heb ze gelaten in de staat waarin ik ze aantrof.