Ribou - Jeu de lHombre - 1709

DE MAN: DE TROONBRUG: VERHALEN OVER KAARTEN EN HOF, TUSSEN FATOE EN SEDUCTIE
Achter de gordijnen van cakerieën en fluweel was de Hombre niet alleen een elitesport, maar een sociale en divinerende ritus, waarin toeval de boodschapper van het lot werd. Dit zeldzame Parijse handboek uit 1709, verrijkt met geëtste illustraties en verfijnde regelapparaten, voert ons in de raadselachtige wereld van kaartspelen uit het Ancien Régime, waar elke zet een profetie kon verbergen en elke regel de sociale hiërarchie codificeerde. De Hombre anticipeert op bridge, maar behoudt een meer mysterieuze aura: een spiegel van een gereguleerde samenleving, vol signalen, strategieën en privé-magie.
MARKTWAARDE
Een zeldzaam en bijzonder gezocht exemplaar, voorzien van de geëtste plaat in de voorpagina door J.-B. Bonnart, hier aanwezig. De verzamelwaarde wordt verhoogd door de interesse in de geschiedenis van ludologie en door de schoonheid van de grafische uitvoering. Huidige schatting op de antiquarische markt: €800–1.200, variabel afhankelijk van de staat van conserving en de volledigheid van de iconografische elementen.

FYSIEKE OMSCHRIJVING EN TOESTAND
Gelijkaardig band in volle leer met nerf en goudsneden op de rug, tekenen van gebruik. Frisse binnenkant, schone en goed bewaard gebleven papier. Compleet met de kopergravureplaat op de voorkant, ondertekend door Jean-Baptiste Bonnart, en de illustraties in de tekst. Nobilaire ex-libris aangebracht op de voorzijde van de voorkant. Collatie: (2); 14 nn; 166; 14 nn; 34; 2 nn; (2).

VOLLEDIGE TITEL EN AUTEUR
Het Spel van de Hombre, aangevuld met nieuwe beslissingen over de moeilijkheden en incidenten van dit spel.
Parigi, Pierre Ribou, 1709.

CONTEXT EN BELANGRIJKHEID
Het werk behoort tot de zeldzaamste en meest volledige beschrijvingen van Hombre, een kaartspel van Iberische oorsprong dat eerst de aristocratie in Europa veroverde voordat whist en bridge populair werden. Maar Hombre was meer dan een spel: het belichaamde een vorm van sociale teatraliteit, met zijn exacte regels, overeengekomen signalen en bijna orakelachtige uitstraling. De tekst, verrijkt met beslissingen over controversiële gevallen, codeert een hoflijke wereld waarin het spel een ritueel was en geluk een interpreteerbaar teken. Niet toevallig roept de allegorische iconografie van de draagstoel de deugden en het Fortuin op, wat wijst op een symbolisch gebruik van de kaarten, bijna waarzeggerij.

KORTE BIOGRAFIE VAN DE AUTEUR
Zoals gebruikelijk bij de speelse handleidingen van die tijd, wordt de auteur niet genoemd. Anonimiteit beschermde tegen morele en religieuze censuur, maar ook tegen de diskrediet die iemand kon treffen die zich publiekelijk met spellen bezighield. Het niveau van diepgang doet echter vermoeden dat de auteur binnen het hof zat, misschien een adviseur of gouverneur, met een diepe kennis van zowel het sociale ceremoniële als de psychologische dynamiek van het spel.

DRUKGESCHIEDENIS EN OPLAGE
Gestempeld in 1709 in Parijs door Pierre Ribou, boekhandelaar en drukker actief op het gebied van societelsingen. Deze uitgave is uitgebreid ten opzichte van eerdere manuscripten en bevat de «décisions nouvelles», dat wil zeggen aanvullingen gebaseerd op de ervaring van aristocratische salons. De oplage was bedoeld om beperkt te zijn, voor een selecte kring van aristocratische en intellectuele spelers. De frontispice, ondertekend door Bonnart, geeft aan het boekje extra iconografische en symbolische waarde.

BIBLIOGRAFIE EN REFERENTIES
Sylvia Mann, Verzamelende Speelkaarten
David Parlett, Een geschiedenis van kaartspellen
Bibliothèque nationale de France (BnF), cat. édition 1709
ICCU - SBN, ludologische en bibliografische catalogi
Jean-Baptiste Bonnart, Iconografisch repertoire van Parijs, 1690–1720


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.