Deze 1732 uitgave uit Den Haag van Cornelis van Zanten met titel Hombre En Piketten en auteursvermelding AA. VV. biedt zeldzaam inzicht in achttiendeeeuwse kaartspellen en etiquette voor serieuze verzamelaars.



Kaartspellen, etiquette en strategie in het Europa van de achttiende eeuw
Gestempeld in Den Haag in 1732 door Cornelis van Zanten, vertegenwoordigt dit zeldzame Nederlandse boekje een van de meest curieuze en gedetailleerde getuigenissen over de regels en etiquette van de populairste kaartspellen in de Europese cultuur van de achttiende eeuw. Het 'Kort en Grondig Onderwys van het Volte-Spel', evenals van het l’Hombre en Piquet, biedt een 'korte en fundamentele' instructie voor het Volte (de Nederlandse variant van whist), maar bevat ook de regels van l’Hombre en Piquet, twee aristocratische spellen van Spaanse en Franse oorsprong. De tekst wordt verrijkt door een allegorische gravure met salonsetting en door een centrale typografische tabel.
marktwaarde
De gedrukte spelhandleidingen in het Nederlands uit de achttiende eeuw zijn van uitzonderlijke zeldzaamheid. Het huidige volume, indien compleet met de plaat en de geïnciseerde voorpagina (zoals in dit geval), kan gewaardeerd worden tussen de 900 en 1.500 euro. Relevantie en zeldzaamheid maken het een gewild verzamelstuk op het gebied van spel, etiquette en de geschiedenis van de vrije tijd.

FYSIEKE BESCHRIJVING EN TOESTAND
Volgende binding in halve perkamenten band. Geïntegreerd titelblad met typografische omlijsting, kaartentafel en puntekeningen; geïllustreerde voorkant met een scène uit het dagelijks leven en een cartouche. Licht vergeelde pagina's. Exemplaar ongeschonden en goed bewaard, geschikt voor praktisch gebruik. Pp. (2); 8 nn. 144; (2).

Volledige titel en auteur
Nieuw vermeerdert kort en grondig onderwijs van het al-om-vernaard en zeer vermakelijk voltespel als mede van het L’Hombre en Piketten.
’s Gravenhage [L’Aia], Cornelis van Zanten, 1732.

Context en Belang
Het handboek documenteert de regels, scores en strategieën van het kaartspel in een tijd waarin dergelijke vrijetijdsactiviteiten een integraal onderdeel waren van het sociale en modieuze leven. De auteur (anoniem) organiseert de informatie op een didactische en schematische manier, met de toevoeging van gecodeerde scores en diagrammen. Het Volte-spel was erg populair in Nederland, terwijl de Hombre en Piquet als spellen voor edelen en hovelingen werden beschouwd, waar strikte gedragsregels golden. De gravure op de voorpagina toont een burgerlijke binnenruimte, met dames en heren die zich rond een speeltafel verzamelen.

Drukgeschiedenis en verspreiding
Gedrukt door Cornelis van Zanten, actief in Den Haag in de eerste helft van de achttiende eeuw, gespecialiseerd in populaire werken, handleidingen, kalenders en kleine boeken. Ondanks de aanvankelijke verspreiding in huishoudens, zijn er maar weinig exemplaren van deze handleiding onaangeroerd bewaard gebleven, mede door het praktische en dagelijkse gebruik. Het werk wordt tegenwoordig slechts in een handvol Nederlandse bibliotheken geregistreerd.

Bibliografie en Referenties
STCN (Korte Titel Catalogus Nederland): 839527527
Bergsma, Kaartspelen in de Lage Landen, 1988
Van Delft & Verkruijsse, Typographia Batava
Szymanski, Spellen en gokken in het Vroegmoderne Europa


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.