De 1672 Venetiaanse editie van Epigrammata van Marcus Valerius Martial, in perkament gebonden, combineert incisieve ironie met barokke filologie.



De dichter van ironie en waarheid – De Venetiaanse editie van de epigrammen van Martial
Een waardevolle zestiende-eeuwse editie van de Epigrammata van Marco Valerio Marziale, gedrukt in Venetië door Benedictus Milochus in 1672, uit de collectie van Petri Scriverii en 'vrij van alle obscene inhoud'. Het morele en filologische doel van deze druk, die erop gericht is de meer lasterlijke aspecten van de dichter te verwijderen, weerspiegelt de barokke tendens tot normalisatie van de klassieken, gecombineerd met een verfijnde redactionele zorg. De werken behouden echter de ironie, intelligentie en vitaliteit van de Romeinse wereld beschreven door Marziale, wiens stem onnavolgbaar blijft in het vastleggen van het alledaagse met elegantie en ferociteit.
marktwaarde
De Venetiaanse edities uit de zeventiende eeuw van de Epigrammata van Martial, vooral die afgeleid van de tekst van Pieter Schrijver (Scriverius), zijn zeldzaam op de markt. Exemplaren in originele leren band in perkament, heel en met goede typografische frisheid, schommelen tegenwoordig tussen 800 en 1.200 euro; de volledige exemplaren, goed bewaard en met volle marges, zoals deze, kunnen bij Italiaanse en Europese veilingen 1.400–1.600 euro bereiken.

FYSIEKE BESCHRIJVING EN TOESTAND
Vernieuwde verbinding in volle perkamenten, bros, titel handgeschreven op de rug gedeeltelijk aanwezig, ontbrekende delen. Typografische markering op de titelpagina met een mythologische scène binnen een barokke lijst. Enkele oxidaties. Pp. (2); 276; (2).

Volledige titel en auteur
Epigrammen.
Venetijs, bij Benedictus Milochus, 1672.
Marco Valerio Marziale.

Context en Belang
Deze editie van Martial, samengesteld volgens de tekst vastgesteld door Pieter Schrijver (Scriverius, 1576–1660), vertegenwoordigt een belangrijke fase in de morele ontvangst van de Latijnse klassieken. Het uitgesproken doel om de taal van de dichter te 'zuiveren' is niet slechts een daad van censuur, maar ook een poging om het werk compatibel te maken met de academische en religieuze smaak van het barokke Venetië. De Epigrammen, verdeeld over twaalf boeken, zijn hier streng filologisch gerangschikt, voorzien van notities die verwijzen naar glossaria en oude autoriteiten, van Quintiliaan tot Politianus. Ondanks de zuivering blijft de kracht van Martial's stijl onaangetast: elke regel behoudt het ironische ritme en het vermogen om te raken met de precisie van een moreel oordeel dat zich vermomt als scherpzinnigheid.

Biografie van de auteur
Marco Valerio Marziale (ca. 40 – ca. 104 n.Chr.), geboren in Bilbilis in de Tarraconense Spanje, was een van de grootste epigrammatische dichters uit de oudheid. Nadat hij naar Rome was verhuisd, leefde hij onder de bescherming van mecenas en observeerde ironisch de keizerlijke gebruiken. Zijn Epigrammata (twaalf boeken) beschrijven met ongeëvenaarde levendigheid de Romeinse samenleving van de eerste eeuw, waarbij hij linguïstische elegantie, humor en moreel dispuut combineerde. In zijn gevorderde jaren keerde hij terug naar Spanje, waar hij stierf en een corpus naliet dat de Europese poëzie tot de Renaissance en verder diep beïnvloedde.

Drukgeschiedenis en verspreiding
De druk van Benedictus Milochus behoort tot de late barokke Venetiaanse typografische traditie, gekenmerkt door een samensmelting van decoratieve elegantie en didactische duidelijkheid. De aanduiding 'ex musaeo Petri Scriverii' plaatst het werk binnen de Nederlandse filologische lijn die de lectuur van de klassieke Latijnse teksten had vernieuwd op basis van zuiverheid en maat. Deze editie uit 1672 is een van de laatste getuigenissen van die methode, en kende brede verspreiding binnen de jezuïeten- en academische kringen, bedoeld voor scholen en geleerden die op zoek waren naar een moreel acceptabele versie van Marziale.

Bibliografie en Referenties
Adams M 738; Graesse IV, 376; Brunet III, 1454; Dibdin, Inleiding tot de kennis van zeldzame en waardevolle edities van de Griekse en Latijnse klassieken, II, 263; Moss, Klassieke bibliografie, II, 377; Willems 2063; Schweiger II, 603; J. L. Butrica, De manuscripttraditie van Martial, Toronto, 1984; F. Romano, Marziale en de Latijnse epigrammatica-traditie, Florence, 2015.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.