Vlaams Aardewerk - Bord (3) - Aardewerk - Spaarvarken

Vlaams aardewerk of “Poterie Flamande”.

Het spaarvarken EMILIE (20 * 15 * 5 cm)

Bezien we de oogst aan spaarvarkens uit België dan gaat de focus onmiddellijk naar het Vlaams aardewerk, maar er zullen ook andere spaarvarkens gemaakt zijn (ik heb er enkele). Poterie Flamande of Vlaams aardewerk of volksaardewerk ontstond in de periode van de Britse Arts and Crafts beweging en de Art Nouveau rond 1890 als een heropleving van het kunsthandwerk in West Vlaanderen. Het gaat om witbakken pottenbakkersgoed, gedraaid of in de mal gevormd, afgewerkt met loodglazuur en met een typisch gevlamd kleurenpalet. Tot ca 1930-40 bloeide deze nijverheid, ondermeer in de ateliers in Gent, Brugge, Kortrijk, Roeselare, Sint-Niklaas, Bredene en Torhout. Overigens, loopt dit gebied door naar Noordwest Frankrijk, waar ondermeer De Bruyn fraaie spaarvarkens maakte. Bekende namen als het gaat om Vlaamse spaarvarkens zijn Maes, Noseda en Société Belge de Poterie Flamande (Kortrijk). Ontdekken wie wat gemaakt heeft, de provenance van Vlaams aardwerk, is een hele klus en soms onmogelijk. Het was in het kleine gebied in West Vlaanderen destijds een komen en gaan van ambachtslui van Kortrijk naar Brugge, Torhout en omgekeerd. Tot in Frankrijk toe. De pottenbakkers namen hun eigen ontwerpen mee (dat kon toen, kennelijk) en identieke modellen werden in verschillende (concurrerende) werkplaatsen gemaakt. Vele jaren was er een geringschattende waardering van veel Vlaams aardewerk omdat het geassocieerd werd met de kitsch van de lagere en middenklasse. Er is nu gelukkig een opleving, alleen zijn er helaas niet zo veel stukken Vlaams aardewerk meer over. En al helemaal weinig spaarvarkens.

De waterput Vlaams Aardewerk (30 * 20 * 15 cm)

Een waterput in Vlaams aardewerk. Vlaams aardewerk of poterie Flamande is een term voor al het decoratief aardewerk gemaakt in Vlaanderen. Voornamelijk vanaf de tweede helft van de 19e eeuw begon dit aardewerk populair te worden. Het werd op verschillende plekken gemaakt en door verschillende pottenbakkers. Zo werd er veel van dit aardewerk vervaardigd in Torhout, Brugge, Kortrijk, Bredene en Sint-Niklaas.

Bord "4 Benen Onder Tafel Onder Tafel Is Nog Geen Huishouden" (25 * 25 * 5 cm)

Net zoals de pottenbakkers in Frankrijk, uit de stad Nevers sinds 1789 een grote bekendheid hadden verworven met hun revolutionaire borden met spreuken, verzen en symbolen, verschenen er ook hier borden met spreuken op de markt. In geen tijd werden die zeer geliefd en erg populair dat zij vaak als sierstuk, zelfs als een pronkstuk in de Vlaamse woningen werden opgehangen. Het tot op heden in Vlaanderen oudst bekend “sprekend bord”: “Oost-West, t’Huis Best” dateert uit 1897. Vlaamse borden met spreuken zijn ongetwijfeld sprekende borden die de ziel beroeren en soms tafereeltjes die het hart doen spreken, een stukje folklore en een streepje nostalgie. www.torhout.be

Hier in Vlaanderen was Torhout, (Maes en Embrechts) de enige stad die binnen de periode van Art Nouveau tussen 1890-1910, woorden en spreekwijzen in gebakken klei tot nieuw leven bracht. Daarna volgden Kortrijk, (Laigniel, Noseda en Caesens) – Brugge, (Van Humskerke, Vande Voorde en Willemyns) en Scheerders in Sint-Niklaas.

Kort na de Eerste-Wereldoorlog verschenen twee borden van Leo Maes die verwijzen naar de oorlog met spreuken als “ Na lijden komt verblijden – Leve de vrijheid” en het meer belgicistisch “Eendracht maakt macht”.

Vanaf 1920 kent de Vlaamse Beweging een steile opgang en deze trend wordt op borden verwoord met uitdrukkingen als “Eigen volk, eigen taal” en “Vliegt de blauwvoet”.

In de naoorlogse jaren kan men duidelijk twee thema’s onderscheiden: het realistisch interieur enerzijds, het buitenhuiszicht anderzijds. Tot de eerste reeks behoren spreuken als: “Eigen haard is goud waard”, “ Zoals ’t Klokje ’t Huis tikt, tikt het nergens”, “Vier benen onder tafel is nog geen huishouden”,….

In de buitenreeks staat bij de onafscheidelijke spreuk “Oost-West, t’Huis Best” traditioneel een visserstafereeltje met zicht op zee. En verder nog: “Beter een goede buur dan een verre vriend”, “De morgenstond heeft goud in de mond”.

Ook de klassieke spreekwoorden kwamen terug. Zo werden de borden van Noseda en Caesens aangevuld met spreuken als: “’t Leven is een rook”, “Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht”, “De tijd vliegt snel, gebruik hem wel”, “Ieder huisje heeft zijn kruisje”, “Wat baten kaars en bril als de uil niet zien en wil”, “Zoo de ouden zongen, zoo piepen de jongen”, enz…

Van Humskerke-borden zijn sober versierd met zegswijzen als: “Lachen en eeten doet leedvergeten” en “Vroeg begonnen veel gewonnen”.

Achille Vande Voorde heeft ongetwijfeld met zijn figuurwerk - ook op borden – de mooiste en waardevolste creaties gemaakt. “Scherpe messen snijden zeer, kwade tongen nog veel meer”, “ Een vogel is koning in zijn woning”, enz….

Spreuken en teksten tot op heden terug gevonden op Vlaamse borden:

18 - 57
1898 - 1923
25 jaar A.A.- N.G.S.F. - 1955 A.B.V.V.
A. Van Dyck
Aan den arme gegeven is Gode geleend
Aandenken anno 1933 - 1958 S A V
Aard is een vast kleed
Al is een moeder nog zo arm toch dekt haar kleed de kinderen wel
Al is mijn woning nog zoo klein mijn grootste vreugt is 't huis te zijn
Al loopt de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaald hem wel
Al smeden wordt men smid
Al te zoet is niet goet
Als de apen hooge klimmen, dan toonen ze hunne bloote billen
Als de ganzen water zien hebben zij dorst.
Als de nood in hoogst dan is Gods hulpe naast
Als de wijn zit in den man, het verstand zit in de kan
Als het bier is in de man Is de wijsheid in de kan
Anglo - Belge
Antwerpen
Antwerpen O.L.V. kerk
Antwerpen " Het Steen"
Arbeid adelt
Arbeid is de bron van alle welvaart
Arbeid is mijn leven eerlijkheid is mijn streven
Arbeid warmt, leegheid armt.
Baaske thuis Deurke dicht
Barbera van Vlaender Bergh vrouw van Guiliaume Moreel ten jare 1400
Begijnhof
Beter een dief aan de klink dan een luistervis
Beter een goede buur dan een verre vriend
Beter een goede vriend dan een verre buur
Beter één vogel in de hand dan tien die vliegen
Beter één vogel in de hand dan tien in de lucht
Beter gezond dan rijk
Beurze toe, mond open
Bidden wij samen dan blijven wij samen
Bissegem
Bleeke zonnen en lachende vrouwen niet te betrouwen
Boffen en is geen kunste.
Brandweer Sint Eloois-Winkel 1942 - 1967
Brengt gij de zon in naasten leven zal zij op u haar weerschijn geven
Broeltorens
Brouwer binnen bakker buiten
Brugge
Brugge Begijnhof
Brugge Eendracht baart macht
Brugge Halletoren
Brugge Ingang Begijnhof
Carma's post Dewet
Cordje bij is leute mêe
Daar alleen kan liefde wonen daar alleen is 't leven zoet waar men wij ongedwongen alles voor elkander doet.
Daar een wil is Is een weg
Daar vrede is God mede is.
Dat uw liefde leven geve dat uw leven liefde weze
De blijde mare
De brouwer en de bakker die leven van den akker
De daad moet grooter zijn dan het Woord
De daden wijzen den man
De Haan
De hemel drinkt de aarde drinkt - Waarom zouden wij niet drinken
De jaren weten meer dan al de boeken
De kele kost vele
De mensch wikt God beschikt
De Moedertaal * Mechelen
De moedertaal aan haar medelid als herinnering wedstrijd - Kortrijk
De morgenstond heeft goud in de mond
De oude deuntjes zijn de beste
De Panne 1948 - 1958
De pijp is eene medesijn
De roose is gauw vergaan de doornen blijven bestaan
De schoonste naam op 't wereld rond het schoonste woord uit menschenmond
is Moeder

De tijd gaat snel gebruik hem wel
De tijd vliegt snel gebruik hem wel
De Vreugd is het zout des Levens
Deden wij wat wij zouden wij hadden wat wij wouden.
Deugd verheugt
Die baas is heeft vele te zeggen
Die best roeit vaart te Schepe
Die dreupel drinkt kan spaarpot missen
Die geerne wat zegt, moet geerne wat hooren
Die het kleine niet begeerd, is het groote niet weerd
Die leven op hope sterven van honger
Die meest durft heeft de voorhand.
Die mint die lijdt
Die niet draaien wil, sta stil
Die niets doet heeft voor weinig te zorgen
Die spreekt die zaait die hoort die maait
Die te schepe is moet vaeren
Die te schepe is moet varen - Blankenberghe
Die twist zaait zal tweedracht maaien
Die vele hooren zeggen hooren vele liegen.
Die wel doet die zal wel vinden
Die wilt die kan
Dixmuide
Doe het goede om het kwade
Doe wat ge wilt klesten doen ze toch
Doe wel en zie niet om
Dorstige keel kan spaarpot missen.
Dreigers en vechten niet
Edele man
Edele vrouw
Een eerlijk man ten alle stonden is eerlijk aan zijn woorden gebonden
Een goed gebed bij het begin brengt zegen in huisgezin
Een moedig hart vermint de smart
Een vriendelijk gezicht geeft over licht
Een vroolijck gast is niemands last.
Eendracht maakt macht
Eene klok eene klank
Eer gy volhoort en antwoordt niet
Eerlijk duurt langst
Eerst komt eerst maalt
Eet al staande: t' zinkt je beter
Eigen haard is goud waard
Eikels worden bomen
Elk in 't zijne om wel te zijn
Elk zijn meuge zei de Zeuge
Elke tijd heeft zijn strijd
Elke vogel prijst zijn nest
Er is maar een geluk: De plicht / Een troost: Het werk / Een groot: Het schoone

Gedeelde smart halve smart gedeeld geheim verloren geheim.
Gedwongen arbeid is altijd zwaar
Geef ons heden ons dagelijks brood
Geen ambacht of het wordt benijd
Geen bergen zonder dalen
Geen beter gemak als eigen dak
Geen beter pap als moeders.
Geen dagh voorbij zonder wat daarbij
Geen gast tot last
Geen grooter kwaal dan lastertaal
Geen leeren rekt beter dan buikleer
Geen rozen zonder doornen
Geen rozen zonder doornes
Geen ryker kroon dan eigen schoon.
Geen zand is gegeerd in zijn land
Geenen Dagh voorbij zonder wat daerbij.
Geld doet geweld
Gelijk de oude zongen zoo piepen de jongen.
Gemaakte bloemen rieken niet
Gezelligheid kent geen tijd
Gij maait wat gij zaait
God heeft die 't al geeft.
Goed gesponnen is gewonnen
Groningeveld 1302 - 1952 Kortrijk
Grote Rom, kleene daad.
Guiliaume Moreel Burgemeester van Brugge ten jare 1400
Guldensporen 1302 - 1952 Kortrijk
Haast en spoed is zelden goed
Halletoren
Halletoren Brugge
Hand werken is mijn leuse
Handbooggilde 1953
Handbooggilde St.Sebastiaan 1754 - 1954 * Zillebeke
Handbooggilde St.Sebastiaan 1754 - 1955 * Zillebeke
Harmonie St.Cecilia 1924 - 1959 * Zulte
Heden mij, morgen gij
Heden roeien, morgen varen.
Heer zegen het huis en allen die er in en uit gaan
Help u zelven zoo helpt u Godt
Helpt u Zelf Zoo Helpt u Godt.
Helpt u Zelve Zoo Helpe u God.
Het eten doet weten.
Het geld dat stom is maakt recht wat krom is.
Het huwelijk is het graf der vrijheid
Het is gewis een groot verdriet daer 't hennetje kraeyt en 't haentje niet
Het leven is zoet als men alles voor elkander doet
Het molentje draait waar het windje waait
Het oude woord duert immer nog men doet geen voordeel met bedrog
Het schreien staat voor de deure daar men binnen lacht
Heyst
Hoe feller strijd hoe rijker Kroon
Hoe liever kind hoe scherper roe
Hoe meer haaste hoe min spoed.
Hoe meer noten, hoe ergere winter
Honger is de beste kok
Honger is de beste saus
Hooge bergen diepe dalen
Hoogen bomen vangen veel wind
Hotel De Ville Bruxelles
Huis zonder kind kerk zonder orgel
Ieder hertje heeft zijn smertje
Ieder huisje heeft zijn kruisje
Ieder huisken heeft zijn kruisken
Ieder kinder hartje is een stukje paradijs
Ieder Landt eigen trant
Ieder Moeders kind is schoone
Ieder vogel bouwd zijn eigen nest Een eigen huis is 't allerbest
Iedere veugelke zingt zijn vooizeke
IJper
In den draai 't waait
In een keuken geen twee koks.
In God zijn zegen is alles gelegen
In Godes wegen ligt Godes zegen
In Gods wegen is Gods zegen.
In Gods wegen zijn Godes zegen
In Gods zegen is alles gelegen
In Vlaanderen Vlaamsch
Jong gespaard is oud vergaard
Jong wel eeuwig wel
Jongen harpenaars breken veel snaren
Kele drink wyn, tonge spreekt Latijn
Kemmel
Kerkhove 1853 - 1953
Klein huis groot hart
Klein huis Kleene zorgen
Knocke
Koninglijke St.Sebastiaangilde 1480 * Wenduine
Koopt in den tyd en gebruikt in nood
Korte rekening, lange vriendschap
Kortrijk 1302 -1952
Kortrijk 1955
Kortrijk Halletoren
Kortrijk Broeltorens
Kunst veredelt
Kwaade beenen en goede wijnen dienen wel in huis te blijven.
Kwade werken kwaden loon
Laat berouw is zelden goed berouw.
Laat mij wezen dijn ende wes du mijn
Lachten en eeten, doet leed vergeten.
Lachten en eten, doet leed vergeten.
Late wijs, nooit wijs.
Le chateau * Bouillon
Leg uw hert in uw werk
Leon 1922
Leven 't Schone
Licht trouwen doet lange rouwen
Liefde heelt alles
Meester-haarkappers-kring Bonds lid
Meidauw groene hauw
Men laat lief om liefs wille
Men moet geen katten in zakken kopen
Mestraal tramuntana Gregal enz…….
Met "Basken" uit de vrede sta ik in de Maskens reke
Met een glas ge proeft een tunne
Met het kleintje legt hij aan die met 't grootje voort zal gaan
Met mancken leert men creupel gaan.
Meught ghij niet geven wegh zijn de neven
Mijn kroost is mijn troost
Mijn Vlaanderen heb ik hartelijk lief
Moedeert om gene koe gedraagt gen peerd toe
Moeder en kind is nare vriend
Moedverlies is meer als bloedverlies
Moeten is bedwang en luypen is kinderzang
Molenaar en bakker leven met den akker
Mond toe oogen open
Na regen zonneschijn
Na lijden komt verblijden
Na 't verlijd en na de daad komt het wenschen veel te laat.
Na tijden komt verblijden
Nele
Nergens klinkt de klok zo schoon als in zijn eigen woon
Nieuwe bezems vegen schoon.
Nieuwe rokken nieuwe spletten
Nieuwpoort
Nood leer alle kunsten
Noord Oost Zuid West 't Huis best
O zachte poesie !
Ondervinding is de beste school
Ons behoort het Noordzeestrand

Onze tyd zoo verslyt

Oostende
Oost-West 't huis best
Oost-West 't huis best Elke vogel prijst zijn eigen nest
Op aard bouw ik, op God betrouw ik
Op een groot hoofd past geen klein hoedje
Op Gods wegen ligt Gods zegen
Orange en Neerland één * 1898 - 1923
Oud brood niet hard, geen brood dat is hard
Oude liefde roest niet
Over kleine zaken dienen korte spraken
Raad na daad komt te laat.
Redelijk kan overal door.
Roeselare
Rust maeckt roest
Rust Roest
Ruste ik zoo Roeste ik
Rusten is roesten.
Sanna Spost Dewet
Santa Rosa * Oostende
Scherpe messen snijden zeer, kwadde tongen nog veel meer.
Schoon afgemaakt is half verkocht
Schoon opgedaan is haff verkocht
Schriften van zotten zijn voor de motten
Schuttersgilde - K 1953 B
Sectie dezen van 40 - 45 * Kortrijk
Sint Denijs
Sint Jod kent zijn volk
Slapende herders maken vette wolven.
Smooren meldt bier
Souvenir
Spellewerkster
Spinster
Sport straalt de spieren.
Spreekt ge van 't serpent erbij is 't of ontrent
Spreken is zilver
Spreken is zilver zwijgen is goud
St.Sebastiaan 1891 Cuerne - 1946 Jubelfeest
Stille waters diepe gronden.
Stille waters hebben diepe gronden.
Stokery De Molen Kerkxken
Storm op zee
't Beste meubel van bedrijf is een goed en huiselijk wijf !
't Gravensteen - Gent
't Is stille waar het nooit en waait
't Levens is een rook
't Naaikussen is der vrouwen lessenaar
Te veel koks bedreven den brui
Teer na neer
Tijd baart roozen
Tijd baert rozen
Tijd gewonnen goud gesponnen
Tijd is geld
Trouwen is zoet tenware 't achterzmake
Uit Westerloo
Uw daad moet grooter zijn dan uw woord
Vadertje blijf sterk om mij
Vaert wel
Vaert wel en de leve schone
Van oude schoen maakt men nieuwe slissen.
Vele verhuizen kost veel bedstroo
Vele wind veel oorloge
Vier benen onder een tafel is nog geen huishouden.
Vlaanderen "Were di"
Vlaanderen boven
Vlaanderen Bovenal
Vlaanderen den Leeuw
Vlaenderen die Leu
Vliegt de Blauwvoet
Vliegt de Blauwvoet storm op zee
Vlyt geeft brood, luiheid nood
Voor één zwaluw blijft de zomer niet achter

Voor God en Taal
Vooruitzicht 1902 - 1952 (paard tussen hoefijzer)
Vreugde verlengt het leven
Vrije schutters Oostende
Vrijheid Blijheyt
Vroeg begonnen Veel gewonen
Vroeg begonnen Veel gewonnen
Vroeg begonnen Veel gewonnen * Knocke
Vroeg groot vroeg rijp - vroeg rijp vroeg bedorven
Vulle krop Dulle kop
Waar een wil is is een weg
Waar Maas en Schelde vloeien
Waar spaarzaamheid h' tuis houdt groeit er spek aan de balke
Wat baten kaars en bril als de uil niet zien en wil.
Wat God bewaart is wel bewaard
Wel doen is, een edele Vrome
Welkom binnen
Wenduine
Wenduine, goed jarpoen sonder pardoen
Westvlaanderen
Wie hier als vriend binnen gaat komt nooit te vroeg maar steeds te laat
Wie winden zaait zal stormen maaien.
Wiens brood men eet, wiens woord men spreekt
Wijsheid gist waan beslist
Willen is kunnen
Woorden wekken, voorbeelden trekken.
Yper
Yper * Ypres
Zeebrugge Mole
Zeldzaam is aangenaam
Zien doet gedenken
Zij vliegt door wind tot als zij haar kooi vindt.
Zijt ge wijst of zijt ge zot heb geen koffer zonder slot
Zoals de ouden zingen zo piepen de jonge
Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens
Zomer
Zoo de oude zingen zoo piepen de jongen
Zoo de ouden zingen zoo piepen de jongen
Zoo de ouden zingen zo piepen de jongen
Zoo herder zoo hond
Zooveel monden zooveel smaken.
Zwijgen en denken kan niemand krenken
Robert Toussaint, Poperinge.

Einde







Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.