Een Grebo rituele masker uit de Sassandra-regio in Ivoorkust, uitgehold in licht hout en met standaard, 42 cm hoog en 2,8 kg, met tekenen van ouderdom en ritueel gebruik.



Een Grebo-ritueel masker verzameld in de Sassandra-regio, Ivoorkust. Licht hout, sacrificatie-restanten; tekenen van ritueel gebruik en leeftijd. Incl. standaard.

Grebo-ritueelmaskers stammen van de Grebo-bevolking, een etnische groep die vooral in het zuidoosten van Liberia en delen van West-Côte d’Ivoire leeft. Deze maskers zijn belangrijke rituele objecten die worden gebruikt in zowel spirituele als sociaal-politieke contexten. De Grebo-samenleving organiseerde zich historisch gezien via afstammingsgebaseerde clans, waarbij ouderen en mannelijke samenlevingen een sleutelrol speelden in het handhaven van orde en traditie. Maskers maakten deel uit van deze sociale mechanismen en dienden als visuele representaties van spirituele krachten en als instrumenten voor het handhaven van autoriteit, bescherming en sociale samenhang.

Grebo-maskers zijn vooral opvallend vanwege hun formele abstractie en geometrische gedurfdheid. Ze worden meestal uit hout gesneden en kenmerken zich door vlakke of holle gezichten met grote, buisvormige ogen die naar buiten steken vanaf het oppervlak van het masker. Deze ogen, vaak in meerdere rijen geplaatst, kunnen symbool staan voor verhoogd waarnemingsvermogen of spiritueel zicht, waardoor het masker verborgen gevaren of leugens kan detecteren. Het scherpe contrast tussen de minimale gezichtsvlakken en de agressieve projecting van de ogen, soms vergezeld van horens of andere aanhangsels, draagt bij aan de krachtige en indrukwekkende uitstraling van het masker. Dit was niet alleen een esthetische keuze, maar een bewuste strategie om angst of respect op te wekken bij toeschouwers.
In rituele contexten werden Grebo-maskers gedragen door mannelijke leden van geheime genootschappen of krijgersverenigingen tijdens ceremonies die bedoeld waren om kwade krachten af te weren, vijanden te intimideren of gemeenschappelijke geschillen op te lossen. Deze maskers werden ook gebruikt bij begrafenisrituelen en tijdens overgangsriten, waar ze fungeerden als tussenpersonen tussen de levenden en de spirituele wereld. De dragers van dergelijke maskers werden vaak begeleid door drumgeluiden, dansen en kostuums gemaakt van raffia of dierenhuid, wat het dramatische effect versterkte en de activering van het masker door spirituele krachten signaliseerde.

Koloniale en postkoloniale ontmoetingen met westerse verzamelaars, missionarissen en administrateurs hebben bijgedragen aan de verspreiding van Grebo-maskers naar musea en privécollecties wereldwijd. De opvallende visuele taal van Grebo-maskers, met hun niet-natuurlijke kenmerken en modernistische aantrekkingskracht, trok Europese en Amerikaanse kunstenaars en kunsthistorici in het begin van de twintigste eeuw aan. Opmerkelijk is dat kunstenaars zoals Pablo Picasso en leden van de kubistische beweging inspiratie haalden uit dergelijke Afrikaanse vormen, hoewel ze vaak werden ontdaan van hun culturele betekenissen.

In museale contexten worden Grebo-maskers vaak verkeerd toegeschreven of samen met werken van naburige groepen zoals de Kru, Kran of Bassa gecategoriseerd vanwege gedeelde regionale stijlen en overlappende culturele praktijken. Dit heeft bijgedragen aan een voortdurende uitdaging in de Afrikaanse kunstwetenschap: het reconstrueren van de oorspronkelijke functies, namen en betekenissen van maskers die zonder adequate documentatie zijn verzameld. Ondanks deze uitdagingen benadrukt de wetenschap steeds meer de lokale religieuze en politieke systemen die tot deze objecten hebben geleid, en onderstreept hun belang niet als statische kunstwerken, maar als dynamische deelnemers in het gemeenschapsleven.

Referenties:
Felix, Marc Leo. Kunst & Orakel: Afrikaanse kunst en rituelen van waarzeggerij. Milaan: 5 Continents Editions, 1999.
Fagg, William. Afrikaanse tribale beeldhouwkunst. Londen: Scala Books, 1984.
Leiris, Michel, en Jacqueline Delange. Zwarte Afrika: De plastische creatie. Parijs: Gallimard, 1967.
Bargna, Ivan. Afrikaanse Kunst. New York: Thames & Hudson, 1998.
Binkley, David, en Patricia Darish. Afrikaanse maskers: De Barbier-Mueller-collectie. München: Prestel, 2006.

Hoogte: 42 cm zonder standaard.


Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.