Hendrik Barend Koekkoek uit de negentiende eeuw olie op paneel Hollands landschap met molen en boerenfiguren, gesigneerd en in lijst, een aansprekend late romantische scène.



Hendrik Barend Koekkoek (1849–1909)
Hollands landschap met molen en boerenfiguren
Olieverf op paneel, 26 × 33 cm — met lijst 44,5 × 52,5 cm
Gesigneerd middenonder op boomstam: H.B. Koekkoek

Inleiding

Het schilderij behoort tot het beste van de Hollandse landschapskunst uit de late 19e eeuw. Hendrik Barend Koekkoek, telg van de befaamde Koekkoek-dynastie, wist de charme van het Nederlandse platteland met uitzonderlijke verfijning en technische beheersing vast te leggen. Zijn werk vormt een brug tussen de romantische traditie van zijn vader Barend Cornelis Koekkoek en het nuchtere realisme van de Haagse School. In deze voorstelling komen sfeer, licht en compositie samen in een uitgebalanceerde ode aan het landelijke leven, waarin eenvoud en ambacht centraal staan.

Beschrijving van het werk

Het tafereel toont een vredig Hollands landschap met een houten standerdmolen naast een boerenhuis met rood pannendak. Op de voorgrond ligt een sloot waarin enkele boomstammen liggen te drijven — één daarvan draagt de signatuur van de kunstenaar. Twee figuren, waarschijnlijk dorpsbewoners, converseren op het zandpad dat het oog de compositie inleidt. In de verte zien we een zachte horizon met enkele boerderijen en een weids luchtspektakel van oplichtende wolken.

Het geheel ademt rust en continuïteit, alsof de tijd heeft stilgestaan. De kunstenaar heeft bijzondere aandacht besteed aan lichtval en perspectief: het warme avondlicht dat over de gevels en het water speelt, contrasteert met de koele schaduwpartijen onder de bomen. Door subtiele overgangen in toon en kleur ontstaat een bijna tastbare atmosfeer — een kenmerk dat Koekkoek tot een van de meest geliefde schilders van het landelijke Nederland maakte.

Techniek en kleurgebruik

Koekkoek werkte hier op een houten paneel, een drager die hij vaker gebruikte om een glad oppervlak te verkrijgen voor zijn gedetailleerde penseelwerk. De verf is in dunne transparante lagen aangebracht, waardoor de onderliggende tonen een zachte gloed door het oppervlak laten schijnen.

Het kleurpalet is typisch voor de laat-romantische Hollandse school: warme okers, verzachte groenen en roodbruine tonen, subtiel in evenwicht gebracht met het koelblauw van de lucht. De molen wiekt als een verticaal accent in een verder horizontaal opgebouwde compositie, wat stabiliteit en ritme schept.

Onder UV-licht zijn enkele oudere retoucheringen zichtbaar, voornamelijk rond de molen en luchtpartij, passend bij de ouderdom van het werk. De craquelé is fijn en egaal, hetgeen wijst op een stabiele veroudering van de verflaag.

Compositie en stijl

De compositie is zorgvuldig opgebouwd met diagonale lijnen die het oog van de voorgrond naar de achtergrond leiden. De molen fungeert als visueel zwaartepunt, terwijl de kleine figuren het menselijke element toevoegen. Deze wisselwerking tussen monumentale rust en intieme observatie is typerend voor Koekkoeks aanpak: een landschap dat niet slechts decor is, maar een levend geheel van natuur, arbeid en traditie.

In stilistisch opzicht sluit het werk aan bij de late Haagse School, waarin realisme en poëzie samensmelten. In tegenstelling tot de melancholieke grijstinten van zijn tijdgenoten koos Koekkoek voor een helder, bijna klassiek licht dat het landschap veredelt zonder het idealiseren. Hij wist als geen ander het “Hollandse” licht vast te leggen — niet het dramatische van de romantiek, maar het stille, genuanceerde licht van een gewone dag op het platteland.

De kunstenaar

Hendrik Barend Koekkoek werd in 1849 geboren in Elst en groeide op in een familie waarin schilderkunst een tweede natuur was. Zijn vader, Barend Cornelis Koekkoek, was internationaal bekend als de “Prins der Landschapsschilders”. Hendrik kreeg zijn eerste lessen in diens atelier en zette diens traditie voort, maar ontwikkelde gaandeweg een meer naturalistische stijl. Hij werkte in Arnhem, Amsterdam en Londen en was vooral geliefd om zijn intieme dorpsgezichten en landschappen met molens, boerderijen en rustende figuren.

Hoewel hij de romantische gevoeligheid van zijn familie behield, voegde hij daar de observatiekracht en soberheid van de Haagse School aan toe. Zijn werken werden zowel in Nederland als in Engeland gewaardeerd en bevinden zich tegenwoordig in diverse particuliere collecties in Europa.

Plaats binnen de kunstgeschiedenis

Koekkoek werkte in een tijd waarin de Nederlandse schilderkunst zich heroriënteerde: de idealiserende romantiek maakte plaats voor een meer realistische en atmosferische benadering. Zijn werk vormt een schakel tussen beide stromingen — niet langer puur idyllisch, maar nog steeds doordrongen van schoonheid en rust.

Binnen Nederland staat hij stilistisch dicht bij Paul Joseph Constantin Gabriël en Willem Roelofs, schilders die de Hollandse natuur met subtiel kleurgebruik en waarheidsgetrouw licht verbeeldden. Op internationaal vlak kan zijn werk worden vergeleken met dat van John Constable en Jean-Baptiste-Camille Corot, die eveneens het landelijke landschap een poëtische waardigheid verleenden.

Conclusie

Dit schilderij is een representatief en bijzonder charmant voorbeeld van Hendrik Barend Koekkoeks kunstenaarschap. Het combineert technisch vakmanschap met een warme, humane visie op het Nederlandse landschap. De verfijnde uitvoering, harmonieuze kleuren en evenwichtige compositie maken het tot een waardige vertegenwoordiger van de laat-romantische Hollandse traditie en een fraai verzamelobject binnen de context van 19e-eeuwse schilderkunst.

Conditie: homogeen craquelé, oude retoucheringen zichtbaar onder UV, stabiele conserveringstoestand.
Presentatie: in een rijk geornamenteerde, vergulde 19e-eeuwse lijst.
Herkomst: particuliere collectie Nederland.

Stijlgenoten: Paul Joseph Constantin Gabriël, Willem Roelofs, John Constable, Jean-Baptiste-Camille Corot.

Het werk "Hollands landschap met molen en boerenfiguren" zit is een vergulde houten lijst met gipsen ornamenten

Totale afmetingen: 44,5x52,5cm
Paneel afmetingen: 26x33cm

Alle verzending in professionele verpakking via Fedex, DPD of PostNL.

Voor alle verzendingen geldt een toeslag voor verpakkingsmateriaal, welke reeds is inbegrepen in de vermelde verzendprijs.

Het verzenden van kunstwerken brengt altijd bepaalde risico’s met zich mee. Hoewel verzending mogelijk is, raden wij aan het kunstwerk persoonlijk op te halen wanneer deze optie beschikbaar is. Indien gekozen wordt voor verzending, geschiedt dit volledig op risico van de koper. Afhalen biedt de zekerheid dat het werk onbeschadigd en in optimale staat wordt ontvangen. Na aankoop kan eenvoudig een afspraak worden ingepland om het kunstwerk bij onze werkplaats en atelier op te halen, waar het veilig en zorgvuldig voor u klaarstaat.

Transport Offerte aanvraag via onze website (Service-transport) of via Catawiki support

De klant is zelf verantwoordelijk voor eventuele invoerrechten en bijkomende kosten die van toepassing kunnen zijn bij levering in het buitenland.

We streven ernaar om uw kunstwerk veilig en in optimale staat bij u af te leveren, waarbij we zorgvuldig aandacht besteden aan de verpakking en verzendprocedure. Bij vragen of speciale verzoeken kunt u altijd contact opnemen met de Catawiki klantenservice.



Hét online veilinghuis voor jou!

Catawiki is het meest bezochte online platform in Europa voor bijzondere objecten geselecteerd door experts, en biedt wekelijks meer dan 65.000 objecten aan voor de veiling. Het is onze missie om onze klanten een spannende en probleemloze ervaring te bieden bij het kopen en verkopen van bijzondere, moeilijk te vinden objecten.


Waarom Catawiki?

Lage veilingkosten

Al onze objecten zijn gecontroleerd door onze 240+ experts

24/7 meebieden in onze app

Biedingen zijn alleen geldig via de website van Catawiki.