Vooruitgang En Verval 9789055736874 A. Hoogenwerf

BoekenBalie maakt van tweedehands jouw eerste keuze. Met een Trustscore van 4,8 (excellent) en 30 dagen retour garantie maken we dat iedere dag waar.

Titel: Vooruitgang En Verval
Auteur: A. Hoogenwerf
ISBN: 9789055736874
Conditie: Goed

Tijden van optimisme en pessimisme wisselen elkaar af. In dit proces zijn steeds vooruitgang en verval met elkaar in discussie. Goed en kwaad groeien in de geschiedenis samen op, zoals het graan en het onkruid op de akker.
Hoe heeft het denken over vooruitgang en verval zich in de loop van de eeuwen in Europa ontwikkeld? Dat is de vraag die in dit boek centraal staat. In een boeiend panorama worden vooruitgang en achteruitgang op uiteenlopende gebieden belicht: kennis, gelijkheid, vrijheid, gemeenschap, verscheidenheid, democratie, moraal en religie.
Het boek bevat inspirerende beschouwingen voor iedereen die zich de vraag stelt waarheen de mensheid op weg is. Aan de hand van grote Europese denkers uit meer dan twintig eeuwen maakt de lezer een reis door de tijd.



Inhoud

1 Verkenning van het terrein 9
1.1 Optimisme en pessimisme 9
1.2 Vooruitgang, stagnatie en verval 11
1.3 Functies van het vooruitgangsdenken 14
1.4 Schaduwkanten van vooruitgang 16
1.5 Opzet van het boek 18

2 De vooruitgangsidee 21
2.1 Kringloop of vooruitgang 21
2.2 Een geloof in vooruitgang 23
2.3 Ongeloof in vooruitgang 25
2.4 Varianten van de vooruitgangsidee 26
2.5 Maatschappelijke achtergronden 27

3 Kennis en vooruitgang: Oudheid en Middeleeuwen 29
3.1 Uitvindingen in de oudheid 29
3.2 Lucretius: Nieuwe verworvenheden brengen ook nieuwe
gevaren mee 31
3.3 Seneca: Vindingrijkheid als bron van beschaving 33
3.4 Augustinus: Een lofzang op menselijke prestaties 35
3.5 Roger Bacon: Kennis toepassen voor belangrijke doeleinden 36
3.6 Averroës: De Grieken herontdekt 38

4 Kennis en vooruitgang: De moderne tijd 39
4.1 Bodin: Een slingerbeweging op steeds hoger niveau 39
4.2 Francis Bacon: De mier, de spin en de bij 41
4.3 Descartes: Kennis met het oog op de gezondheid 44
4.4 Fontenelle: De manier van redeneren is meer volmaakt
geworden 46
4.5 Helvétius: Onderwijs als bron van vooruitgang 48
4.6 Turgot: De ontwikkeling van de samenleving wordt
niet alleen door de menselijke rede geleid 49
4.7 Comte: Heerschappij van wetenschapsmensen 51
4.8 Rousseau: De verspreiding van kennis bederft de zeden 53
4.10 Ellul: De techniek is autonoom geworden 56
4.11 Maritain: Niet de wetenschap, maar de wijsheid moet ons
leven reguleren 58
4.12 Overzicht 58

5 Religie en vooruitgang 62
5.1 De vooruitgangsidee: een geseculariseerd geloof? 62
5.2 Het jodendom: Een religie van de hoop 65
5.3 Het christendom: Religieuze en sociale vernieuwing 66
5.4 Islam en vooruitgang 69
5.5 Bossuet: De leer van de Voorzienigheid als waarborg tegen
immoraliteit 70
5.6 Leibniz: De meest volmaakte wereld die mogelijk is 72
5.7 Toynbee: Vooruitgang van de hogere religies 74
5.8 Overzicht 77

6 Intellect, moraal en vooruitgang 82
6.1 Intellectuele vooruitgang 82
6.2 Morele vooruitgang 87
6.3 Pessimisten en onheilsprofeten 90
6.4 Overzicht 95

7 Gelijkheid en vooruitgang 99
7.1 Voorgeschiedenis 100
7.2 Saint-Pierre: Vooruitgang op sociaal gebied 105
7.3 Rousseau: De oorsprongen van de ongelijkheid onder
de mensen 107
7.4 Condorcet: De werkelijke ongelijkheid zal voortdurend
minder worden, zonder te verdwijnen 108
7.5 Marx en Engels: De geschiedenis is de geschiedenis van
de klassenstrijd 110
7.6 Lenin en Stalin: Een nieuwe klassenstaat 113
7.7 De verzorgingsstaat en het marktdenken 114
7.8 Overzicht 116

8 Vrijheid en vooruitgang 120
8.1 Voorgeschiedenis 121
8.2 John Locke: Scheiding van kerk en staat 125
8.3 Voltaire: Verdraagzaamheid is ook in het belang van de staat 127
8.4 Adam Smith: De natuurlijke vooruitgang van de welvaart 128
8.5 Hegel: De geschiedenis is het verhaal van uitbreiding van
het bewustzijn van vrijheid 130
8.6 John Stuart Mill: Voor vrijheid en vooruitgang,
maar tegen ellebogenwerk 133
8.7 Marxisme: De vrije ontwikkeling van allen in een
klassenloze maatschappij 136
8.8 Overzicht 138

9 Gemeenschap en vooruitgang 141
9.1 Voorgeschiedenis 141
9.2 Dante: Een betere politieke gemeenschap in de vorm van
een wereldregering 144
9.3 Hume: Het nationale karakter is afhankelijk van morele
oorzaken 145
9.4 De Chastellux: Geluk is er nooit geweest 147
9.5 Kant: Naar de eeuwige vrede 148
9.6 Herder: Het doel van de menselijke natuur is humaniteit 151
9.7 Tönnies: Van gemeenschap naar maatschappij 153
9.8 Overzicht 155

10 Verscheidenheid en vooruitgang 158
10.1 Voorgeschiedenis 158
10.2 Vico: Instituties beteugelen geweld en egoïsme 161
10.3 Spencer: De evolutie van homogeen naar heterogeen 163
10.4 Marxisme: De arbeidsdeling is de wortel van alle ongelijkheid 165
10.5 Durkheim: De arbeidsverdeling als voorwaarde van solidariteit 166
10.6 Racisme: Gobineau, Chamberlain, Hitler 168
10.7 Nietzsche: De mensheid als massa opgeofferd aan de groei van
één sterkere soort mensen - dat zou pas een vooruitgang zijn 170
10.8 Overzicht 174

Waarom je bij BoekenBalie moet zijn voor al je tweedehands boeken:

• Bestel je voor 15:00 uur? Dan vliegt het dezelfde dag nog jouw kant op!
• Meer dan 400.000 tweedehands boeken om uit te kiezen
• We checken alle boeken eigenhandig
• Vanaf 40 euro of bij 4 boeken is de verzending op onze rekening
• 30 dagen retourgarantie