In de vreemdeling in onszelf (1988) stelt filosoof en psychoanalyticus julia kristeva de vraag: ‘kunnen wij persoonlijk, in ons hart, met de anderen samenleven, anderen beleven, zonder hen te weren maar ook zonder hen aan ons gelijk te maken?’ Kristeva wijst erop dat wij de anderen pas zullen begrijpen als we beseffen dat er in onszelf ook ‘de vreemdeling’ aanwezig is. Wij zijn zelf niet helemaal uit één stuk, we dragen allerlei vreemde elementen in onszelf mee. Deze tegenstrijdigheden, angsten en mislukkingen willen we het liefst niet onder ogen zien. Daar zit het probleem: wat we niet van onszelf accepteren, projecteren we op de anderen. Als we de vreemdeling in onszelf erkennen, hoeven we die niet meer te verafschuwen in de ander. Kristeva roept haar lezers op tot gewetensonderzoek. Zodra je merkt dat je een ander beschuldigt van je malaise, wordt het tijd het probleem in jezelf te zoeken. 31-8-25