Stille getuigen uit het archief van de Amsterdamse politie

Stille getuigen uit het archief van de Amsterdamse politie

(Martin Hazelaar, Richard Hengeveld, Jan Pieter Koster & Anne Roos)

Vele tientallen jaren lagen in een zijkamertje van het fotografisch atelier op het Hoofdbureau van Politie in Amsterdam honderden oude doosjes met glasnegatieven. Daarin zaten in totaal meer dan zesduizend glasnegatieven die tijdens de eerste helft van deze eeuw door de Amsterdamse politie waren gemaakt.

De afgelopen jaren hebben de historici Martin Harlaar, Richard Hengeveld, Jan Pieter Koster en Anne Roos gewerkt aan de ontsluiting van deze negatieven. Voor dit boek kozen zij ruim honderd foto's die een beeld geven van de gevarieerdheid van de collectie.

Zij doken ook in de archieven en reconstrueerden de beginjaren van de afdeling fotografie. Zij ontdekten, dat de Amsterdamse politie reeds in 1883 zelf de fotocamera ter hand nam. De toenmalige chef van de recherche Christiaan Batelt schreef in 1911 in zijn memoires: 'Zooals met meer hulpmiddelen, heeft de Wereldtentoonstelling van 1883 mij kennis doen maken met het nut van fotografeeren ten dienste van de politie. Ook hierin stonden de Franschen vooraan. De inspecteurs van politie der Parijschen Veiligheidsdienst waren gewapend met een aantal foto's van beroepsdieven, zakkenrollers enz. welke foto's allen aan de Prefecture te Parijs werden vervaardigd. Toen ik dit machtig hulpmiddel zag, had ik geen rust of wij moesten in Amsterdam ook zoo iets hebben en na wat overleg met mijn chef, werd mij toegestaan het fotografeeren zelve te leeren en ook mocht ik de noodige kosten maken voor onze eigen installatie.'

Een door de historicus Martin Harlaar begonnen onderzoek in het Amsterdamse Gemeentearchief bracht hem op het spoor van een tot dan onontgonnen politiearchief waarin hij ruim 6000 glasnegatieven, 500 lantaarnplaatjes en 50 fotoalbums aantrof. Samen met collega's heeft hij met veel speurzin de inhoud en achtergronden daarvan achterhaald. Een keuze van 100 afbeeldingen van bijzondere inhoud en technische uitvoering zijn, voorzien van de nodige informatie, in het royaal uitgevoerde boek tot een ongewoon boeiend sociaal tijds- en stadsbeeld geordend, een periode vanaf 1883 omvattend. Onderwerpen zijn, behalve het corpsleven, criminaliteit, verkeers- en andere ongevallen, portretten van misdadigers en hun slachtoffers en bezoeken van prominente personen. Krachtens hun documentaire aard bevatten de opnamen een schat aan details, die het bekijken tot een boeiende belevenis maken. In zijn royaal geïllustreerde tekst behandelt Harlaar de geschiedenis van de fotografie in het algemeen en die van de Amsterdamse politiefotografie in het b3zonder. Zo ontstond er een beeld van het veelzijdig functioneren der politie en daardoor van de Amsterdamse samenleving. Een sociaal-cultureel document van meervoudige betekenis.

Gebonden, 143 pag., geïllustreerd

Uitg. Toth, 1998

ISBN 9068682067

· Alleen verzenden, niet ophalen

· Op biedingen die te laag zijn wordt niet gereageerd

· Op biedingen die acceptabel zijn wordt snel gereageerd

· Boeken worden na ontvangst van betaling meteen verstuurd