Op het tweede plan : evangelisten in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw – door G.J. Mink

Kerkhistorische monografieën.

Evangelisten in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw

In deze gedegen studie, waarop de auteur in 1995 promoveerde aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam, wordt aandacht besteed aan een tot dusver onderbelichte groep van mensen, die
actief waren op het gebied van evangelisatie en gemeenteopbouw, de zogenoemde evangelisten. Zij worden getypeerd als werkers op het tweede plan, die naast predikanten, ouderlingen
en diakenen hun krachten hebben gegeven aan de verkondiging van het evangelie. Zij hebben
bijgedragen aan de uitbreiding van de doleantie, het ontstaan van vrije evangelische gemeenten en vielen in bij vacante hervormde gemeenten. In hun arbeid wierpen zij tevens een dam op
tegen de zich in de tweede helft van de negentiende eeuw verbreidende vrijzinnigheid.
De naam ‘evangelist’ als bedoeld in deze studie, kwam eerst sedert het midden van de vorige
eeuw in gebruik. De kerkelijke verhoudingen in deze periode en met name het geestelijke
leven in de Nederlandse Hervormde Kerk gaven aanleiding tot het optreden van personen, die
‘niet in dienst van een kerkgenootschap, op eigen gezag of in opdracht eener vereeniging aan
andersdenkenden, ongeloovigen of onverschilligen’ het Evangelie verkondigden.
In het eerste hoofdstuk wordt een analyse gegeven van deze kerkelijke verhoudingen. Tegen
de achtergrond van de sociaal-economische toestand van Nederland worden respectievelijk de
verhouding rooms-katholieken-protestanten en de ontwikkelingen in het protestants kerkelijk
leven in de tweede helft van de negentiende eeuw geschetst. Speciale aandacht wordt daarbij
gegeven aan de ‘werkers op het tweede plan’.

Auteur: door G.J. Mink
ISBNr: 9050305016 9789050305013