Een bordspel voor jongeren met ADHD, PDD-nos of inadequaat sociaal gedrag (12 t/m 18 jaar)
Dit spel is ontstaan uit schaarste. Bij het zoeken naar materiaal en methodieken om jongeren met ADHD en PDD-nos te kunnen bereiken en behandelen, bleek weinig voorhanden voor jongeren. Er zijn de laatste jaren vooral programma’s ontwikkeld voor kinderen in de lagere schoolleeftijd. Hoewel de thema’s en strategieën relevant zouden zijn was de uitvoering niet aantrekkelijk voor de leeftijdsgroep (12-18jaar) waarmee wij als residentiële behandelafdeling werken. Een belangrijke drijfveer bij het ontwikkelen van dit spel was om niet over, maar met de jongere zelf te praten over zijn of haar problematiek.

Voor welke jongere?
Er is een set met items voor jongeren met ADHD; een tweede voor jongeren met PDD-nos. De derde set ondersteunt de training van sociale vaardigheden aan deze jongeren. Door de aard van het spel is deze derde set ook geschikt en aantrekkelijk voor jongeren zonder onderliggende problematiek. Zoals gezegd is het spel ontwikkeld voor jongeren in de leeftijd van ongeveer 12 tot 18 jaar. De items zijn vrij eenvoudig van taal, dit maakt het begrijpelijker voor de jongsten uit deze groep. Toch zijn de onderwerpen zeker zo relevant voor de bijna volwassenen. De formulering wordt door hen niet als kinderachtig ervaren.

Speels, spannend, humoristisch
Met Rondje Open Kaart worden jongeren aangezet te praten over hun belevingen, hun visie, hun angsten. Door de speelse vorm worden beladen thema’s beter bespreekbaar. De hulpverlener is deelnemer aan het spel en kan zo model staan. Rondje Open Kaart is speels en spannend. Maar ook humor kan er aan te pas komen. Zo zijn er opdrachten waarbij een speler moet uitbeelden hoe hij boos is, of op zijn drukst. Dat haalt de scherpe kantjes eraf en vaak kan zo’n speler dan om zichzelf lachen. Dat levert een heel andere ingang op voor een gesprek.

Met welk doel?
Doel is op een speelse wijze in gesprek te komen met een jongere; informatie te verkrijgen over zijn beleving en visie; diagnoses te kunnen ondersteunen met informatie van de jongere zelf; aanknopingspunten te vinden voor begeleiding of behandeling. Ook wordt in een veilige omgeving een aanzet gegeven om te leren stil te staan bij jezelf en bereid te zijn om naar je eigen gedrag te kijken. Voordeel van spelen met een groepje is dat de spelers ervaren dat ze niet alleen staan. Belangrijk is te ervaren hoe anderen zich kunnen uiten; ook kunnen de spelers leren van andermans oplossingen. Het spel kan gebruikt worden als kennismaking; echter ook wanneer je een jongere al wat langer kent maar deze afwerend is in gesprekken. De bedoeling van het spel is niet zozeer tijdens het spelen diep in te gaan op de thema’s; belangrijker is thema’s aan te stippen en hier later op terug te kunnen komen. Wanneer er één op één gespeeld wordt, ligt verdieping (afhankelijk van de jongere) voor de hand.

Uitgangspunten
De jongeren uit de doelgroep hebben veelal problemen in de verbale expressie en communicatie. Dit maakt het lastig een diepgaand gesprek te voeren. Geen geduld, maar misschien ook geen woorden. Angstig misschien, afhoudend, zeker als de volwassene over problemen wil praten. Niet teveel praten dus, maar spelen. En de volwassene speelt mee, blijkt ook “maar” een mens te zijn. Bedoeld voor impulsieve, onrustige jongeren; dus niet te lang wachten op je beurt. Het mag niet saai (of juist bedreigend) worden. De spelleider bepaalt het tempo door vragen te stellen of achterwege te laten; indirect door de keuze voor het aantal spelers. Ook niet te lang stilzitten. Kaartjes hoeven niet alleen beantwoord te worden; soms is de opdracht iets uit te beelden. Dan mag je van je plaats. Maar ook weer niet te vaak, want dan wordt het rommelig. De dingen die je anders niet mag doen, die je moet inhouden, mag je hier (veilig) ten toon spreiden; “doe alsof je boos bent”. Ook dat hoort erbij. Je bent niet de enige. Er is herkenning en erkenning.