De Kerstman, vaak afgebeeld met een dikke buik, een lange baard en een rode outfit, is eeniconisch figuur tijdens de kerstperiode in Nederland. Hij wordt vaak gezien als een symbool van alegria en geven, waarbij hij cadeaus levert aan kinderen over de hele wereld. Zijn uiterlijk is beïnvloed door verschillende tradities, maar met name door de vroegere afbeeldingen van Sinterklaas, die in december al cadeaus bracht. Dit legt een sterke verbinding tussen de twee figuren.
In Nederland is de Kerstman voornamelijk een figuur die in de kerstperiode rondloopt, terwijl hij in landen zoals Amerika een centrale rol speelt in de viering van Kerstmis zelf. Daar is hij meer betrokken bij de kersttradities zoals het ophangen van sokken en het vieren van een kerstboom. In Nederland blijft de focus echter vaak op Sinterklaas liggen en is de Kerstman meer een gezelligheidsfiguur die naar voren komt in kerstversieringen en evenementen.
Rond de Kerstman zijn er verschillende leuke tradities. Veel gezinnen versieren hun huizen met kerstlichten en hangen kerstballen in de boom, soms als symbool voor de kerstboom die de Kerstman zou bezoeken. Daarnaast zijn er vaak kerstmarkten, waar je allerlei lekkernijen en ambachtelijke producten kunt kopen. Ook wordt er in sommige streken het "Kerstman-schoen" zetten traditie ingezet, waarbij kinderen hun schoen zetten voor de Kerstman en hopen dat ze iets lekkers of een cadeautje zullen vinden.
De populariteit van de Kerstman in de Nederlanden is vooral te danken aan de commercie en de opkomst van Amerikaanse kersttradities. Filmpjes en boeken over de Kerstman hebben bijgedragen aan zijn bekendheid. Bovendien geeft de Kerstman een speelse en magische invulling aan de kerstperiode, wat mensen aanspreekt. De combinatie van familie, gezelligheid en cadeaus maakt het aantrekkelijk voor veel mensen.
De Kerstman heeft zichzelf bewezen als een veelzijdige figuur die kan inspelen op de moderne vieringen van Kerstmis. Hoewel hij niet de hoofdrol speelt zoals Sinterklaas, heeft hij toch zijn plekje weten te veroveren door zijn associatie met geven en de feestelijke sfeer die hij met zich meebrengt. Met de groei van internationale invloeden in Nederland zien we dat de Kerstman steeds meer wordt omarmd, vooral onder jongere generaties.